17. Hukuk Dairesi 2019/2025 E. , 2021/925 K.
"İçtihat Metni"
Asıl ve birleşen dosya davacıları... Sigorta A.Ş, ... Sigorta A.Ş ve ... mirasçıları ile asıl ve birleşen dosya davalıları ...Sigorta A.Ş. ve ... Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. (...İnternasyonel Teks.İth.İhr.Tic. Ltd. Şti.) arasındaki dava hakkında ...Asliye Ticaret Mahkemesinden verilen 15/04/2015 gün ve 2002/1096 Esas-2015/353 Karar sayılı kararının Dairemizin 25/10/2018 gün ve 2015/12519 Esas-2018/9607 Karar sayılı kararı ile bozulmasına karar verilmiş olup, süresi içinde asıl ve birleşen dosya davalısı ... Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. (Eski ... İnternasyonel Teks.İth.İhr.Tic. Ltd. Şti.) vekili tarafından kararın düzeltilmesi istenilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R –
Asıl dosyada davacı vekili, müvekkili şirket nezdinde 18127358 nolu poliçeyle... Zarf ve Mat. Tic. Ltd. Şti. ve yine 18101110 nolu poliçe ile ... Mobilya Tas. İmalat San. İth. İhr. Dış Tic. Ltd. Şti."nin işyerlerinin yangına karşı sigortalandığını, sigortalı işyerlerinin bulunduğu binanın giriş katında çoçuk bezi imalatı yapan davalı şirkete ait işyerinde 20.06.2002 tarihinde meydana gelen yangın sonucu tüm binanın çökmesi ile sigortalı işyerlerinin tamamen hasar gördüğünü, müvekkili şirket tarafından yapılan ekspertiz çalışmaları sonucunda hasar bedeline mahsuben ve zararların bir kısmının tazmini için her iki sigortalıya da 100.000,00 TL olmak üzere toplam 200.000,00 TL ödeme yapıldığını, TTK 1301. maddesi gereğince müvekkilinin sigortalının haklarına halef olduğunu belirterek 200.000,00 TL"nin 05.07.2002 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalılardan tahsilini talep etmiş, 10/09/2003 havale tarihli dilekçe ile davasını ıslah ederek sigortalı İmaj Mobilyanın toplam hasarının 390.573,05 TL ve...Matbacılığın toplam zararının 188.393,00 TL olarak belirlendiğini, sigortalılara avans olarak ödenen 200.000,00 TL düşüldükten sonra 378.967,00 TL ödeme yapıldığını belirterek toplam 578.967,00 TL"nin davalılardan tahsilini talep etmiştir.
Birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2003/190 Esas sayılı dosyasında davacı ... Oyak Sigorta A.Ş vekili, müvekkilinin Hasmak Plastik Mak. San. ve Tic A.Ş"ne ait işyerini yangın sigorta poliçesiyle sigorta ettiğini, 20.06.2002 tarihinde meydana gelen yangın sonucu sigortalı işyerinin hasar gördüğünü, müvekkili tarafından sigortalısına 12.758 USD ödeme yapıldığı belirterek bu miktarın ödeme tarihinden itibaren işleyecek en yüksek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Birleşen .... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2002/521 Esas sayılı dosyasında davacı vekili, müvekkili ..."ın maliki bulunduğu binanın 20/06/2002 tarihinde ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’nin sebebiyet verdiği yangın sonucu tamamen hasar gördüğünü, yangına sebebiyet veren firmanın davalı şirket tarafından işyeri paket sigorta poliçesi ile 895.000,00 TL limitle sigortalandığını, davalı ... şirketine başvurularına rağmen hasar bedelinini ödenmediğini belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 10.000,00 TL"nin 20.08.2002 tarihinden itibaren reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsilini talep etmiştir.
Birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2003/805 Esas sayılı dava dosyasında davacı vekili, müvekkili ..."ın maliki bulunduğu binanın 20/06/2002 tarihinde ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’nin sebebiyet verdiği yangın sonucu tamamen hasar gördüğünü, yangına sebebiyet veren firmanın davalı şirket tarafından işyeri paket sigorta poliçesi ile 895.000,00 TL limitle sigortalandığını, davalı ... şirketine başvurularına rağmen hasar bedelinini ödenmediğini, hasarın tazmini için ... Sigorta A.Ş. aleyhine .... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2002/521 Esas sayılı dosyası ile tazminat davası açıldığını belirterek 2.000.000,00 TL"nin davalı ..."dan 20.08.2002 tarihinden itibaren, davalı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti.’den 20.06.2002 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsiline tahsilini talep etmiştir.
Birleşen... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2006/443 Esas sayılı dava dosyasında davacı vekili, müvekkili tarafından ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti."ne ait işyerinin işyeri paket sigorta poliçesiyle sigorta edildiğini, 20/06/2002 tarihinde meydana gelen yangın sonucu sigortalı işyerinde büyük oranda hasar meydana geldiğini, yaptırılan ekspertiz incelemesi sonucu
hasar bedeli olan 3.223.328.00 TL miktarın tarihinde sigortalıya ödendiğini, TTK"nin 1301. maddesi uyarınca müvekkilinin sigortalının haklarına halef olduğunu belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 805.832,00 TL"nin 27/08/2002 tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Asıl ve birleşen dosyalarda davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma ve toplanan delillere göre, asıl davanın ıslah edilmiş hali ile kısmen kabulü ile 576.720,00 TL"nin davalı ...Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti. tamamından, ...ise 330.700,00 TL"den sorumlu olmak kaydıyla davalılardan tahsili ile davacıya ödenmesine, birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2003/190 Esas sayılı davasının kabulü ile 12.758 USD"nin 10/10/2002 tarihinden itibaren 3095 Sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek döviz faiziyle birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, ...Asliye Ticaret Mahkemesinin 2002/521 Esas sayılı davasının kısmen kabulü ile 5.734,00 TL"nin 12/11/2002 tarihinden itibaren işleyecek reeskont faiziyle birlikte davalıdan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, birleşen ... Asliye Ticaret Mahkemesinin 2003/805 Esas sayılı davasının kısmen kabulü ile 968.365,00 TL"nin davalı... Kimya San. ve Tic. Ltd. Şti."nin tamamından, davalı ... ise 553.124,00 TL"sinden sorumlu olmak üzere davalılardan tahsil edilerek davacıya ödenmesine, birleşen ..... Asliye Ticaret Mahkemesi"nin 2006/443 Esas sayılı davasının reddine karar verilmiş; hükmün, asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekili, birleşen dosyalar davacı müteveffa ... mirasçıları vekili ve katılma yoluyla asıl davacı ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemiz’in 25/10/2018 gün ve 2015/12519 Esas-2018/9607 Karar sayılı kararı ile bozulmasına karar verilmiş olup, asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekilince kararın düzeltilmesi istenilmiştir.
1-Asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekilinin dosya içeriğine, mahkeme kararında belirtilip Yargıtay ilamında benimsenen gerektirici sebeplere göre; asıl dava ve birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2003/805 E.-2003/1724 K. sayılı dosyası yönünden 6100 sayılı HMK’nun geçici 3. maddesi 2.fıkrası delaletiyle 1086 sayılı HUMK’nun 440.maddesinde sayılan nedenlerden hiç birisine uygun olmayan karar düzeltme isteğinin reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Birleşen ...Asliye Ticaret Mahkemesinin 2003/190 E.-2003/1662 K. sayılı dosyası yönünden;dava, işyeri sigorta poliçesi gereği sigortalısına ödeme yapan davacının ödediği bedelin, zarardan sorumlu olduğu iddia edilen davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Birleşen davada, davalı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti"ne, yangının çıkmasında ve sigortalısının zarara uğramasına sebep olduğu gerekçesiyle husumet yöneltilmiştir. Davacının sigortalısı ile davalı arasında herhangi bir sözleşme ilişkisi bulunmayıp, haksız fiil sorumluluğuna ilişkin Borçlar Kanunu hükümleri gereği davalının zarardan sorumlu olduğu iddia edilmektedir. Davacı taraf, sigortalısına ödediği 12.758 USD’nin, davalılardan tahsili istemiyle birleşen davayı açmıştır.
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu"nun 99/1. maddesi "konusu para olan borç ülke parasıyla ödenir" hükmünü ve aynı maddenin 2.fıkrası ise, "ülke parası dışında başka bir para birimiyle ödeme yapılması kararlaştırılmışsa, sözleşmede aynen ödeme veya bu anlama gelen bir ifade bulunmadıkça borç, ödeme günündeki rayiç üzerinden ülke parasıyla da ödenebilir" hükmünü içermektedir.
Davacı ... şirketi sigortalısına USD para birimi üzerinden 10.10.2002 tarihinde ödeme yapıp bu tarih itibariyle de halefiyet ilkesi gereği sigortalısının haklarına sahip olmuştur. Davacının düzenlediği poliçe gereği USD üzerinden ödeme yaptığı; dava dışı sigortalı ile davalı arasında döviz üzerinden borç doğuran bir ilişki bulunmadığı ve TBK"nun 99. maddesi dikkate alınarak, ödeme tarihindeki kur bedelinden hesap edilecek ülke parası üzerinden, davalının sorumlu olduğu miktarın hüküm altına alınması gerektiği gözetilerek karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçelerle reddi isabetsiz olmuştur.
Bu nedenlerle, asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekilinin karar düzeltme talebinin kabulü ile bozma ilamına bu fıkranında eklenmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekilinin asıl dava ve birleşen İstanbul 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2003/805 E., 2003/1724 K. sayılı dosyası yönünden karar düzeltme isteğinin REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti. vekilinin karar düzeltme isteğinin kabulü ile 25/10/2018 tarihli bozma ilamımıza 2. bentteki gerekçenin de
eklenerek BOZULMASINA, Yasanın 442. maddesi uyarınca 520,95 TL para cezasının asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti."den alınarak Hazineye gelir kaydettirilmesine ve aşağıda dökümü yazılı 31,10 TL kalan red harcının karar düzeltme isteyen asıl ve birleşen dosya davalısı ... İnternasyonel Teks. İth. İhr. Tic. Ltd. Şti."den alınmasına 08/02/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
