17. Hukuk Dairesi 2015/1419 E. , 2018/2345 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ, Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; 04/11/2005 tarihinde ... İlçesi ... Mevkiinde müvekkilinin sevk ve idaresindeki aracın kendi şeridinde seyir halinde iken karşı yönden gelen davalı ... yönetimindeki aracın şerit ihlali yapması ve müvekkiline ait aracın şeridine geçmesi sonucu maddi hasarlı ve yaralamalı trafik kazası meydana geldiğini, meydana gelen hasarın miktarına ilişkin tamiratı yapan yetkili servis tarafından değiştirilen parçaların listesini, araçta meydana gelen değer kaybı raporunu, aracın kaza sebebi ile gümrükten çıkış yapamaması nedeni ile kesilen para cezaları makbuzlarını sunduklarını tüm bunların toplam değeri olan, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 30.000,00 TL"nin olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.Davalılar vekili; davacının dava açma ve davalılara husumet yöneltme ehliyetinin araştırılması gerektiğini, mülkiyetin kendisine ait olduğunu kanıtlayan taşıt ruhsatı ve sigorta bilgileri sunulmadığından davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.Mahkemece iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, açılan davanın kısmen kabulü ile; 10.090,00 TL hasar bedeli ve 6.000,00 TL değer kaybı olmak üzere toplam 16.090,00 TL"nin davalılardan müşterek ve müteselsilen tahsil edilerek davacıya verilmesine, olay tarihi 04/11/2005 tarihinden itibaren yasal faiz uygulanmasına, dair karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde, dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalılar vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2- Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Dava trafik kazası nedeni ile uğranılan maddi zararın tazmini istemine ilişkindir.
Mahkemece yapılan araştırma, inceleme hüküm vermeye yeterli değildir. Davacının aracı yabancı plakalı olup ..."da kayıtlı olup davacı aracında oluşan hasar, değer kaybı ve yurtdışına süresinde çıkış yapmadığından hakkında kesilen idari para cezalarını istemektedir.Davacı vekili tarafından dava konusu aracın gümrükten çıkış yapamaması nedeni ile Gümrük Müdürlüğü tarafından düzenlenen 4 adet farklı tarihlere ait idari para cezası fişleri dosyaya ibraz edilmiştir. Ancak bilirkişi inceleme yaparken bunları dikkate almamış, mahkemece de hüküm kurulurken idari para cezalarına ilişkin olumlu olumsuz bir karar verilmemesi doğru görülmemiştir.
Ayrıca aracın onarıldıktan sonra mübadele (rayiç) değerinin olaydan önceki mübadele değerinden az olacağının kabulü gerekir. Çünkü tamamen onarılmış olsa bile bu araba tahribatın izlerini taşımaktadır. Onarılmış durumdaki değeri, ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kural olarak aynı nitelikteki hiç hasara uğramayan araç değerinden düşüktür ve bu da cari değerinden kaybettirmektedir.Öncelikle, değer azalması veya değer kaybının belirlenmesinde dikkate alınması gereken ölçütler her olayın somut özelliğine göre değişebilecek ise de aracın markası, özellikleri ve model yılı, kullanım amacı, kullanım süresi, yıpranma payı, aracın gördüğü hasarın ağırlığı ve hasara uğrayan bölgeleri, hasarın giderilmesinde kullanılan parçaların niteliği (orijinal olup olmadığı) hususları değer kaybında gözönüne alınmalıdır. Somut olayda bilirkişi tarafından belirtilen ölçütler dikkate alınarak bir değerlendirme yapılmamıştır. Ancak davacı aracı yabancı plakalı olup kayıtlı olduğu ülkedeki ikinci el değerleri belirlenip buna göre değerlendirme yapılarak hüküm kurulması gerekir.
3-Davalılar vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Davalılarda araç değer kaybının usulüne uygun yapılmadığını araştırma incelemenin yeterli olmadığını ileri sürmektedirler. Değer kaybı yönünden yukarıda açıklanan araştırma yapıldıktan sonra sonucuna göre karar verilmelidir.
4-Davalı tarafından, dava konusu aracın onarım ve diğer giderlerinin davalı aracın zmms poliçesini düzenleyen ... Anonim Sigorta A.Ş tarafından ödendiğine dair ibranamenin dosyaya celbi talep edilmesine rağmen Mahkemece bu hususta bir araştırma yapılmamıştır. Şöyle ki, sigorta şirketi vekili dosyaya sunmuş olduğu 06.06.2008 tarihli dilekçesi ile “kaza tarihinde yürürlükte olan poliçe teminatının tamamı olan 5.000,00 TL hasar tazminatının 09.12.2005 tarihinde İş Bankası ... Şubesine ödeme belgelerinin karşılığı ödendiğini” belirtmiştir. Sigorta şirketince hazırlanan hasar dosyasının sigorta şirketinden ödeme belgelerinin aslının ilgili bankadan istenmesi ve gerekli inceleme yapılıp ödeme değerlendirilerek hüküm kurulması gerekirken eksik inceleme ve araştırma ile karar verilmesi doğru olmamıştır.5-Yine dava konusu aracın onarımını gerçekleştiren ... Oto Servisi tarafından 29.04.2008 tarihinde “04.11.2005 tarihinde davacı ...’a ait ... plakalı ... marka siyah dizel aracın değişmesi gereken parçaları ... ve ... tarafından tedarik edilerek tarafımıza yollanmıştır. 4 aylık onarım süresince tüm giderler servis tarafından karşılanmıştır. Aracın ...Gümrük Müdürlüğü kontrolünde onarımı yapılmış olup, sıfır hata ile Gümrük Müdürlüğü’ne teslim edilmiştir. ...’dan tamir, onarım, bakım, parça bedeli alınmamıştır” şeklinde belge düzenlenmiştir. Mahkemece bu belge üzerinde durulmadan davaya etkisi tartışılmadan eksik inceleme ile hüküm kurulması da doğru görülmemiş, kararın bu nedenle de bozulması gerekmiştir. SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin, (3), (4) ve (5) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacı ve davalılara geri verilmesine, 14/03/2018 gününde oybirliğiyle karar verildi.