17. Hukuk Dairesi 2020/3954 E. , 2021/3320 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ...Ş vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; müvekkili şirketin ... numaralı kasko poliçesiyle sigortalı ... plakalı araç ile davalı malike ait ... plakalı araç sürücüsü ..."ın 8/8 kusurlu eylemi neticesinde 04/08/2013 tarihinde meydana gelen trafik kazası neticesinde aracın hasarlandığını, ekspertiz raporuna göre aracın pert olarak kabul edildiğini, 02/09/2013 tarihinde 44.000,00 TL araç bedeli + 320,00 TL çekici bedeli olmak üzere toplam 44.320,00 TL hasar tazminatının sigortalıya ödendiğini, 13.875,70 TL sovtaj değerinin mahsup edildiğini, bakiye kısmın 3.314,00 TL"sinin ihtiyati mali mesuliyet sigortası kapsamımda davalı ... tarafından ödendiğini, geriye kalan 37.131,00 TL"nin ödeme tarihi olan 02/09/2013 tarihinden itibaren avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalı ... vekili; dava konusu ... plakalı aracın trafik poliçesi ile sigortalandığını, aracın zorunlu mali mesuliyet sigorta poliçe limitlerini aşması halinde ihtiyati mali mesuliyet sigortası dayanak gösterilerek sözkonusu zararın tazmini
için müvekkili sigorta şirketinin sorumluluğuna gidilebileceğini, maddi zararın poliçe limitleri ile sınırlı olduğunu, sigortalı araç sürücüsünün kusur oranında sorumlu tutulabileceğini beyanla, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece iddia, savunma, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davanın kısmen kabul kısmen reddi ile 25.000,00 TL sigorta limitine göre sigorta tarafından yapılan 3.314,00 TL ödeme düşüldükten sonra bakiye 21.686,00 TL"nin 02/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen geriye kalan 5.445,00 TL"nin davalı ... dışındaki davalılardan müştereken ve müteselsilen 02/09/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte ayrı ayrı olmak üzere tahsili ile davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine dair karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Daire’nin 14.06.2017 gün ve 2016/14168 E.-2017/6785 K. sayılı ilamında özetle; “Somut olayda, kaza tespit tutanağına ekli krokiye göre kazaya karışan 5 araç mevcuttur. Davalı ZMMS şirketi kaza nedeni ile poliçe limitinin tamamını ödediğini belirttiğine göre, hangi araç için ne kadar ödeme yapıldığının araştırılarak KTK"nın 96. maddesi hükmüne göre değerlendirme yapılıp uzman bilirkişiden yeniden rapor alınarak yapılan ödemelerin limit dahilinde olup olmadığının incelenerek, hasıl olacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.” şeklindeki gerekçesi ile hükmün bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma ilamına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama neticesinde, bozmaya konu edilen husus yönünden dosya davalı ... şirketince temyiz edilmiş olmakla davanın davalı ...Ş. yönünden kısmen kabulü ile 17.475,59 TL"nin 27/12/2013 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacıya verilmesine, bozma öncesi Mahkeme tarafından tesis edilen karar diğer davalılar ve davacı tarafça temyize konu edilmeyip bu yönden taraflar lehine usulü müktesep hak oluştuğu takdir edilmekle diğer davalılar açısından yeniden karar tesisine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davalı ...Ş vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dava, davacı ... tarafından sigortalısına ödenen araç hasar bedelinin karşı araç sürücüsü, maliki ve trafik sigortacısından rücuen tahsili istemine ilişkindir.
6100 sayılı HMK"nun 27. maddesi uyarınca davanın tarafları, kendi hakları ile bağlantılı olarak hukuki dinlenilme hakkına sahip olup, bu hak yargılama ile ilgili bilgi sahibi olunmasını da içerir. Bu kapsamda kural olarak, duruşma yapılması zorunlu olan çekişmeli yargıda hakim, kanunun gösterdiği istisnalar dışında tarafları dinlemeden veya iddia ve savunmalarını bildirmeleri için kanuna uygun biçimde davet etmeden hükmünü veremez. Bu çerçevede, öncelikle tarafların gerek yargı organlarınca gerekse karşı tarafça yapılan işlemler konusunda bilgilendirilmeleri zorunludur, kişinin kendisinden habersiz yargılama yapılarak karar verilmesi kural olarak mümkün değildir.
Savunma hakkını güvence altına alan T.C Anayasa"sının 36. maddesinde de buna paralel düzenleme bulunmaktadır. Yine, 6100 sayılı HMK.’nun 280. maddesi son cümlesi gereğince bilirkişi raporunun taraflara tebliğ edilmesi, 281/1 maddesi hükmüne göre de; tarafların bilirkişi raporunun tebliğinden itibaren 2 hafta içinde, raporda eksik gördükleri hususların bilirkişiye tamamlattırılmasını, belirsizlik gösteren hususlar hakkında bilirkişinin açıklama yapmasının sağlanmasını veya yeni bilirkişi atanmasını mahkemeden talep edebilecekleri düzenlenmiştir.
Somut olayda; davalı ... kendini vekil ile temsil ettirmiş, duruşmalara katılmıştır. Ancak davalı ... vekiline Daire’nin 14.06.2017 tarihli bozma ilamından sonra alınan 18.11.2019 tarihli bilirkişi raporu tebliğ edilmeden 20.02.2020 tarihli celsede karar açıklanmıştır. Bu şekilde kendini vekil ile temsil ettiren davalı vekiline bilirkişi raporu tebliğ edilip, rapora karşı beyan ve itirazda bulunma hakkı verilmeyerek davalı tarafın savunma hakkı kısıtlanmıştır.
Bu durumda Mahkemece bilirkişi raporunun davalı ... vekiline usulüne uygun şekilde tebliğ edilerek iki haftalık beyan süresinin dolması beklenerek sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, yazılı olduğu biçimde karar verilmesi doğru değildir. Bu husus yerine getirilmeden hüküm kurulması, savunma hakkının kısıtlanmasına yönelik esaslı usul hatası olduğundan hükmün bozulması gerekmiştir.
2-Yukarıda açıklanan bozma neden ve şekline göre davalı ...Ş vekilinin diğer temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına karar verilmesi gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...Ş vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...Ş."ye geri verilmesine 25/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
