17. Hukuk Dairesi 2015/16668 E. , 2016/3005 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :........Asliye Hukuk Mahkemesi
BİRLEŞTİRİLEN DAVA
MAHKEMESİ : ....... Asliye Hukuk Mahkemesi
BİRLEŞTİRİLEN DAVA
MAHKEMESİ : ........Asliye Hukuk Mahkemesi
BİRLEŞTİRİLEN DAVA
MAHKEMESİ : ..........Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün davalı ... vekili, davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ...... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, müteveffa......."nin içinde bulunduğu aracın, davalı ..."a ait .......... aracın aynı istikamette seyir eden davalı ......"a ait davalı......"in sevk ve idaresinde bulunan ....... plakalı araca arkadan çarpması neticesinden müteveffa ......"in içinde bulunduğu araç ile çarpıştıkları, bu kaza neticesinde müteveffa ........"in vefat ettiğini, kazada davalı ...... alkollü olduğu, bu nedenle davalıların kazada ağır kusurlu olduklarını, müvekkillerinin bu kaza neticesinde büyük üzüntü çektiklerini, hayatlarının kopma noktasına geldiğini, bu nedenle müvekkillerinin her biri için 50.000"er TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla .......... için 5.000 TL, Yüksel için 1.000 TL, ....... için 1.000 TL maddi tazminatın tüm davalılardan tahsilini istemiş, ıslahla maddi tazimanat talebini yükseltmiştir.
Birleşen 2008/367 esas sayılı dosyada davacı vekili, müvekkili şirkete zorunlu mali mesuliyet sigortası yaptıran .......... phakalı aracın davalı tarafından alkollü olarak kullanılması neticesinde 16/12/2006 tarihinde ......"in ölümüne sebebiyet verdiği, müvekkili şirket aleyhine ..........Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/646 esas sayılı dosyası ile tazminat davası açıldığı, müvekkili şirket tarafından ......."nin mirasçılarına 22.698,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödendiğini, bu nedenle müvekkili şirket tarafından ödenen 22.698,00 TL"nin ödeme tarihi olan 07/03/2008 tarihinden itibaren işleyecek banka reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkil şirkete ödenmesini talep etmiştir.
Birleşen 2007/423 esas sayılı dosyada davacı, 16/02/2006 günü meydana gelen trafik kazasında kendisinin yaralandığını, iki ay boyunca yoğun bakımda yattığını, olayda davalının aşırı alkollü olması sebebiyle kazaya sebebiyel verdiğini, kendisinin sevk ve idaresinde bulunan ..."e ait aracının hurdaya çıktığını, bu nedenle 2.750 TL maddi, 10.000 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak kendisine verilmesini talep etmiştir.
Birleşen 2008/36 esas sayılı dosyada davacı, davacı kendi adına kayıtlı olan ....... plakalı aracı ile davalı Selahattin"e ait ....... plakalı araca çarpması sonucunda aracının hasara uğradığını ve .....Sulh Hukuk Mahkemesinin 2007/64 D. Iş sayılı dosyası ile hasarını tespit ettirdiğini, karşı tarafın aracının davalı ...... adına trafikte kayıtlı olduğuna, davalı ........"in kazada kusurlu olduğunu, kaza sonrasında aracının 50 gün süreyle kullanamadığını ve aracının değer yitirdiğini, bu sebeple 5.399 YTL hasar bedeli
ve 1000 YTL aracı değer kaybı ile aracı kullanamamaktan dolayı mahrum kaldığı kazanç yönünden 800 YTL olmak üzere toplam 7.199 YTL maddi zararının olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak kendisine verilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; esas dosya olan 2006/646 esas sayılı dava dosyası yönünden; davacı ... yönünden maddi tazminat talebinin kabulü ile toplam 59.056,21 TL maddi tazminatın davalılar ... (44.292,16 TL"sinden sorumlu), ........ (14.764,05 TL"sinden sorumlu).......... (14.764,05 TL"sinden sorumlu) ve........ (21.394,66 TL"sinden sorumlu) olmak üzere kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ...n"e verilmesine, davacı ... için 15.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ..., ....... ve ..."den kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ........."e verilmesine, davacılar ......... ve........."un maddi tazminat taleplerinin reddine, davacılar Yüksel ve .... için ayrı ayrı 10.000,00"er TL manevi tazminatın davalılar ..., ........ ve ..."den, kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacılar....... Ve ........"a ayrı ayrı verilmesine, birleşen dosya olan 2008/36 esas sayılı dava dosyası yönünden; 1.000,00 TL hasar bedelinin davalılar ........ ve ........."dan kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ..."a verilmesine, davacı Mehmet"in araçtan mahrum kalmasına yönelik maddi tazminat talebinin reddine, 300,00 TL araç değer kaybı bedelinin davalılar ....... ve ......"dan kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen alınarak davacı ..."a verilmesine, birleşen dosya olan 2007/423 esas sayılı dava dosyası yönünden; davacının hasar bedeline ilişkin davasının reddine, 897,52 TL mahrum kalınan kazancın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalı ....."den alınarak davacı ..."ye verilmesine, 5.000,00 TL manevi tazminatın davalı......."den kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte alınarak davacı ..."ye verilmesine, dahili davalılar ...... ve ......"ye karşı açılan maddi ve manevi tazminat davalarının reddine, karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili, davacılar vekili, davalı ... vekili, davalı ....... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Esas dava, trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine, birleştirlen 2008/367 E. dosyası trafik sigortacısının sigortalısından rücuen tahsili istemine, birleştirlen 2007/423 E. dosyası trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar dolayısıyla davacının çalışamadığı günler, manevi tazminat ve araç hasar bedelinin tahsili istemine, birleştirilen 2008/36 E. sayılı dosya trafik kazasından kaynaklanan aracın kullanılmaması nedeni ile kazanç kaybı, aracın değer kaybı ve hasar bedelinin tahsili istemine ilişkindir.
1-Esas dosya davacılar vekilinin esas dosyaya dair temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a) HMK 297. maddesinde; hüküm sonucu kısmında gerekçeye ait herhangi bir söz tekrar edilmeksizin, istek sonuçlarından her biri hakkında verilen hükümle taraflara yüklenen borç ve tanınan hakların, mümkünse sıra numarası altında birer birer, açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde gösterilmesinin zorunlu olduğu açıklanmıştır. Başka bir anlatımla, tesis edilen hüküm, infazı kabil ve uygulanabilir olmalıdır.
Somut olayda, mahkemece, esas dosyada hükmedilen maddi tazminat için her bir davalı için parantez içinde kusur oranlarına göre sorumlu olduğu miktarlar yazılmış sonrasında ise tüm davalılardan müştereken ve müsteselsilen tahsiline şeklinde hüküm sonlandırılmıştır. Bu haliyle hükümde maddi tazminat miktarından davalıların hem kusuru oranında sorumlu kılınmış hem de müşeterek ve müteselsilen sorumlu tutulmuş olması çelişkiye neden olduğundan, kurulan hüküm infazda tereddüt yaratacak niteliktedir.
O halde mahkemece, esas dosyada hükmedilen maddi tazminat miktarından davalıların kusuru oranında mı yoksa müşterek ve müteselsilen mi sorumlu oldukları açıkca belirtilmek ve infazda tereddüde yer verilmemek üzere hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
b) Esas dosyada davacılar vekili tüm davalılardan maddi tazminat talep etmesine rağmen, yine HMK 297. maddesine aykırı olarak davalılardan Özcan hakkında maddi tazminat talebine dair olumlu veya olumsuz bir hüküm tesis edilmemesi de hatalıdır. O halde, mahkemece esas dosyada davalı......."dan talep edilen maddi tazminat için bir hüküm kurulması gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru değildir.
c) Bozma neden ve şekline göre, davacılar vekilinin esas dosyaya ilişkin yapmış olduğu sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
2-Esas dosya davalısı ve birleştirilen 2008/36 E. dosyası davacısı ....... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a) Birleştirlen 2008/36 E. dosyası için kurulan hükme dair temyiz itirazlarının incelenmesinde; 6100 sayılı HMK"nın geçici 3/2. maddesi delaletiyle 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun 427. maddesinde öngörülen kesinlik sınırı 2011 yılı için 1.540,00 TL"dir.
Temyize konu toplam 1.300 TL maddi tazminata ilişkin karar anılan yasanın yürürlüğünden sonra verildiğinden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1.6.1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay’ca da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden davalı özcan vekilinin bu dosyaya dair temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
b) Esas dosya temyiz itirazlarının incelenmesinde; esas dosya bozma neden ve şekline göre, davalı Özcan vekilinin esas dosyaya ilişkin yapmış olduğu sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
3-Esas dosya, birleştirilen 2007/423 E. dosya ve birleştirilen 2008/367 E. dosya davalısı Mehmet vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a) Birleştirlen 2008/423 E. dosyası için kurulan hükme dair temyiz itirazlarının incelenmesinde; hakim, manevi tazminata Borçlar Kanunu’nun 47. maddesi hükmüne göre, özel durumları göz önünde tutarak adalete uygun olarak hükmeder. Manevi tazminat, zarara uğrayanda, manevi huzuru gerçekleştirecek ve tazminata benzer bir fonksiyonu da olan özgün bir nitelik taşır. Manevi tazminat bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. Zarar görenin zenginleşmemesi, zarar sorumlusunun da fakirleşmemesi gerekmektedir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. Bu durumda hükmedilen manevi tazminat miktarı, somut olayın özellikleri, kaza tarihi, davacının maluliyet oranı, tarafların ekonomik ve sosyal durumları, olayın meydana gelmesindeki etkiler gibi hususlar birarada değerlendirilerek belirlenmelidir. Somut olayda; olayın oluş şekli, kaza tarihi bir arada değerlendirildiğinde davacı Selahattin lehine hükmedilen manevi tazminat miktarı bir miktar fazladır.
b) Birleştirilen 2008/367 E. dosyası için kurulan hükme dair temyiz itirazlarının incelenmesinde; dava, zorunlu mali sorumluluk sigorta poliçesinden kaynaklanan rücuan tazminat istemine ilişkindir. Hasarın teminat dışı kalabilmesi için
kazanın meydana geliş şekli itibariyle sürücünün salt (münhasıran) alkolün etkisi altında kaza yapmış olması gerekmektedir. Mahkemece, kazanın münhasıran alkolün etkisinde oluştuğuna dair bir rapor aldırılmamıştır. Kaldı ki; 16/02/2010 tarihli adli tıp kurumunun raporunda araç sürücüleri ..."ın %75 (yüzdeyetmişbeş), Selahattin Çiftçinin ise %25 (yüzdeyirmibeş) kusurlu olduğu belirlemesine göre davalı sürücü Mehmet"in münhasıran alkolün etkisi altında kazaya sebebiyet vermediği anlaşılmakla davanın reddi gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.
c) Esas dosya temyiz itirazlarının incelenmesinde; esas dosya bozma neden ve şekline göre, davalı Mehmet vekilinin esas dosyaya ilişkin yapmış olduğu sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar vermek gerekmiştir.
4-Esas dosya davalısı ve birleştirilen 2008/367 E. dosyası davacısı ......... vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
a)Birleştirilen 2008/367 E. dosyası temyiz itirazlarının incelenmesinde; hükme esas alınan kusur bilirkişisi raporu ile ceza yargılaması sırasında alınan kusur raporu birbiri ile uyumludur. Zorunlu Mali Sorumluluk Sorumluluk Genel Şartlarının B.4.d maddesinde; tazminatı gerektirin olay işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin veya motorlu aracın hatır için karşılıksız olarak kendilerine verilen kişilerin uyuşturucu veya keyif verici maddeler almış olarak aracı sevk ve idare etmeleri esnasında meydana gelmiş veya olay yukarıda sayılan kişilerin alkollü içki almış olmaları nedeniyle aracı güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş bulunmalarından ileri geliyorsa sigortacının sigorta ettirene rücu hakkı olduğu açıklanmıştır. Somut olayda ise rücu şartları oluşmamıştır. Bu nedenlerle birleştirilen 2008/367 E. dosyası davacısı ......... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddi gerekmektedir.
b) Esas dosya temyiz itirazlarının incelenmesinde; esas dosya bozma neden ve şekline göre, davalı ......... vekilinin esas dosyaya ilişkin yapmış olduğu sair temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına karar vermek gerekmiştir
SONUÇ: Yukarıda (2) nolu bendin (a) fıkrasında açıklanan nedenlerle birleştirilen 2008/36 E. dosyası davacısı ......... vekilinin temyiz dilekçesinin reddine, (4) nolu bendin (a) fıkrasında açıklanan nedenlerle 2008/367 E. dosyası davacısı ......... vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, (1) nolu bendin (c) fıkrasında
açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (2) nolu bendin (b) fıkrasında açıklanan nedenlerle esas dosya davalısı....... vekilinin,(3) nolu bendin (c) fıkrasında açıklanan nedenlerle esas dosya davalısı....... vekilinin,(4) nolu bendin (b) fıkrasında açıklanan nedenlerle esas dosya davalısı ....... vekilinin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelemesine yer olmadığına, (1) nolu bendin (a) ve (b) fıkralarında açıklanan nedenlerle esas dosya davacılar vekilinin, (3) nolu bendin (a) ve (b) fıkralarında açıklanan nedenlerle birleştirilen 2007/423 E. dosya ve birleştirilen 2008/367 E. dosya davalısı Mehmet vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 09/03/2016 gününde oybirliğiyle karar verildi.
