17. Hukuk Dairesi 2021/1875 E. , 2021/2724 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın reddine dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacı vekili, davalı şirket nezdinde geniş kapsamlı sigorta poliçesi ile sigortalı bulunan müvekkiline ait işyerinde 12.10.2012 günü akşam saatlerinde işyerinin bulunduğu bölgeye yıldırım düşmesi nedeniyle işyerindeki telefon santrali, bilgisayarlar, kamera sistemleri, yazıcılar, fotokopi makineleri gibi elektronik aletlerin zarar gördüğünü, zararın tazmini için yapılan başvuru sonucu davalı ... şirketi tarafından zararın doğal afet teminatı altında görülmediği, elektronik ekipman teminatı altında görüldüğünü ve elektronik ekipman teminatı kapsamında müvekkiline 2.598,30 TL ödeme yapıldığını, oluşan zararın doğal afet neticesinde meydana geldiğini, sigorta şirketinin olayı kendi lehine olan kısım üzerinden görmesinin hukuka ve sigorta sözleşmesine aykırı olduğunu belirterek müvekkilinin oluşan zarar nedeniyle alacağının, davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiş, bila tarihli dilekçesinde olay gününün 6.10.2012 olduğunu belirtmiştir.
Davalı vekili, davacı tarafa yapılan ödeme ile maddi zararının karşılanmış olduğunu, zararın doğal afet teminatı kapsamı dışında kaldığını beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; yapılan ihtarata rağmen davacı tarafça delil avansı ve keşif harcı yönünden ara kararı yerine getirilmediği, 6100 sayılı HMK"nın 120/2, 324/1-2. maddeleri gereğince davacı vekilinin
keşif icrası ve elektrik-elektronik mühendisi bilirkişi raporu ikamesinden vazgeçmiş sayıldığı, mevcut dosya kapsamı itibariyle de dava konusu poliçenin 5. sayfasında yer alan özel şart hükmünde bahsedilen kesintisiz güç kaynağı ve/veya gerekli voltaj düzenleyici sistemlerin mevcut olup olmadığı konusunda rapor alınmadan karar verilmesinin mümkün bulunmadığı, böylelikle 6100 sayılı HMK"nın 190. maddesi gereğince davacının davasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine, dair karar verilmiş, hüküm, davacı vekili tarafından süresi içerisinde temyiz edilmiştir.
Dava, işyeri sigorta poliçesi kapsamında bakiye tazminat istemine ilişkindir.
Kural olarak geçerli bir sigorta ilişkisi kurulduktan sonra oluşan rizikolardan sigortacı sorumlu olduğu gibi (TTK. 1409/1 md.) rizikonun teminat dışında kaldığına ilişkin iddianın da sigortacı tarafından ispat edilmesi gerekmektedir. (TTK. 1409/2 md.) Ancak, sigortalı da rizikonun meydana geldiğini ve riziko sonucu oluşan zarar miktarını ispatlamalıdır. Özellikle ticarethanelerde ticari defterler, fatura, irsaliye gibi belgeler ve diğer kanıtlarla ispat külfeti yerine getirilmelidir. Bununla birlikte, sigorta ettirenin olayın hemen sonrasında iş yerinde bulunan mallarının mevcudiyetini mahkemece veya zabıtaca veyahut sigorta şirketine tespit ettirmek gibi bir zorunluluğu bulunmamaktadır. Buna rağmen, iş yerinde meydana gelen riziko sonucu zararın ne olduğunun belirlenmesi için riziko öncesi iş yerindeki mal mevcudunun ve riziko sonrası iş yerinde kalan mal mevcudunun ne olduğunun da bilinmesi gerekmektedir.
Somut olayda, dersane olarak ticari faaliyette bulunulan davacıya ait iş yerinde bulunan elektronik cihazların 06/10/2012 tarihinde elektrik voltajında meydana gelen dalgalanma nedeniyle zararlandığı ve zararın Elektronik Cihaz Sigortaları Genel Şartlarının 1/d maddesine göre teminat kapsamında olan yüksek voltaj olayı şeklinde gerçekleştiği hususunda taraflar arasında uyuşmazlık mevcut olmayıp, uyuşmazlık, rizikonun poliçenin 5. sayfasında yer alan "elektriksel nedenlerden kaynaklanan hasarlar kesintisiz güç kaynağı ve/veya gerekli voltaj düzenleyici sistemlerin bulunması kaydıyla ödenecektir" şeklinde yer alan özel şart kapsamında davacıya ait işyerinde kesintisiz güç kaynağı ve/veya gerekli voltaj düzenleyici sistemlerin bulunup bulunmadığı, hasarın poliçe teminatı kapsamında kalıp kalmadığı noktasında toplanmaktadır.
Mahkemece her ne kadar davacı vekiline kesin süre verilmesine, 2 haftalık kesin süre içerisinde 765,40 TL delil avansının mahkeme veznesine depo etmediği takdirde bilirkişi deliline dayanmaktan vazgeçmiş sayılacağının ihtarına karar verilmesine ve ihtarat yapılmış olmasına rağmen delil avansını ve keşif harcı yönünden ara kararı yerine getirilmediği, 6100 Sayılı HMK"nın 120/2, 324/1-2. maddeleri gereğince davacı vekilinin keşif icrası ve elektrik-elektronik mühendisi bilirkişi raporu ikamesinden vazgeçmiş sayıldığı, mevcut dosya kapsamı itibariyle de dava konusu poliçenin 5. sayfasında yer alan özel şart hükmünde bahsedilen kesintisiz güç kaynağı ve/veya gerekli voltaj düzenleyici sistemlerin mevcut olup olmadığı konusunda rapor alınmadan karar verilmesinin mümkün bulunmadığı, böylelikle 6100 sayılı HMK"nın 190. maddesi gereğince davacının davasını ispat edemediği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş ise de; Dairemizin 05/10/2020 tarih 2019/1872 E.-2020/5070 K. sayılı geri çevirme kararı sonrasında davacı vekili tarafından ... Metal Elektrik Bobinaj şirketi tarafından kendi adına düzenlenmiş 29/08/2008 tarihli 3.700,00 TL bedelli ... Otomatik Voltaj Regülatörü faturası ve ... Jeneratör tarafından kendi adına düzenlenmiş 03/08/2012 tarihli 9.850,00 TL bedelli 55 KW kabinli jeneratör faturasının sunulduğu anlaşılmakla, 03/08/2012 tarihli fatura olay tarihinden sonra düzenlenmiş olmakla, 29/08/2008 tarihli faturadaki mal alımının gerçek olup olmadığının, sigortalının ticari defter ve kayıtları incelenerek, olay tarihinden önce kayıtlara düşülüp düşülmediği araştırılarak poliçedeki özel şartın değerlendirilmesindeki etkisi üzerinde durularak bilirkişi raporları da gözönüne alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 15/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
