17. Hukuk Dairesi 2019/3789 E. , 2021/998 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki ilk derece mahkemesinde görülen tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne ilişkin kararın Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 23. Hukuk Dairesi’nce yapılan istinaf incelemesi sonucunda; esas yönünden istinaf isteminin kısmen kabulüne ilişkin kararın, süresi içinde asıl ve birleşen dosya davacı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; Asıl ve birleşen dava, işyeri (yangın) sigorta poliçesine dayalı olarak sigortalılara ödenen hasar bedelleri 439.780,00 TL"nin ödeme tarihleri nazara alınarak avans faiziyle birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar vekilleri ayrı ayrı; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre: Davalılardan ... hakkında açılan ve HMK m.125 gereğince ... Genel Müdürlüğü’ne yöneltilen davanın, reddine, Davalılar Ankara Valiliği İl Özel İdaresi (izafeten ...), ... ve ... hakkındaki davanın kabulü ile toplam 439.780,00 TL’nin yukarıdaki ödeme tarihlerinden itibaren değişen oranlarda avans faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine; fazlaya ilişkin istemin reddine, birleşen dosyada Büyükşehir Belediye Başkanlığı hakkında açılan davanın reddine, karar verilmiş; Ankara Bölge Adliye Mahkemesi’nce, tüm dosya kapsamına göre, asıl davada asıl ve birleşen davada davacı vekilinin ve davalı ... İl Özel İdaresine izafeten ... vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, birleşen davada davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüyle, esası incelenmeksizin Ankara 9. Asliye Ticaret Mahkemesinin 25.04.2017 tarih ve 2006/667 E., 2017/307 K. sayılı kararının birleşen dava yönünden kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, birleşen davada davacı vekilinin diğer istinaf itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, karar verilmiş; hüküm, asıl ve birleşen dosya davacısı sigorta şirketi vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, kusur yönünden incelemenin yapılmış olmasına göre davacı vekilinin asıl dosya yönünden yerinde görülmeyen temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
Birleşen dava yönünden yapılan incelemede;
2- Asıl ve birleşen dava, işyeri (yangın) sigorta poliçesine dayalı olarak sigortalılara ödenen hasar bedellerinin rücuen tahsili istemine ilişkindir.
İlk derece mahkemesince, birleşen dava, "birleşen davada mülkiyetin yangın olayından sonra davalıya geçmiş olmasına ve davalının zarardan sorumlu tutulmasını gerektirir bir anlaşma ve yasal düzenleme bulunmasına göre, davanın reddi gerektiği" gerekçesiyle reddedilmiş olup, bu gerekçe birleşen davada davacı tarafın, davalı ... Başkanlığının malik sıfatıyla sorumlu olduğu yolundaki iddialarına yönelik olmakla birlikte, davacının davada davalı ... Başkanlığının hizmet kusuru nedeniyle sorumlu olduğu yolundaki iddiaları hakkında gerekçede herhangi bir tartışma yapılmamış, hüküm kurulmamıştır. Bölge Adliye Mahkemesince İlk derece mahkemesince, HMK"nın 297/(2). maddesi hükmüne aykırı olarak, birleşen davada davacı vekilinin hizmet kusuru
nedeniyle sorumlu olduğu iddiaları ile ilgili hüküm kurulmadığı, hakimin hangi hükmü oluşturmak istediği belli olmadığından, maddi ve hukuki denetime elverişli bir hüküm bulunduğundan söz edilemeyeceği gerekçesi ile birleşen davada davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulüyle, HMK"nın 355. maddesi uyarınca, esası incelenmeksizin kararın kaldırılmasına ve taleplerden her biri hakkında hüküm içeren nitelikte karar verilmek üzere davanın yeniden görülmesi için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine, 6100 sayılı HMK."nun 353-(1)-b)-1) maddesi gereğince dosya üzerinde yapılan inceleme sonucunda Yargıtay İlgili Hukuk Dairesi"ne temyiz yasa yolu açık olmak üzere karar verilmiştir.
Öncelikle, bölge adliye mahkemesince verilen bu karara karşı temyiz yoluna başvurulmasının mümkün olup olmadığı, ön sorun olarak incelenmiştir. Bu bağlamda;
Bölge adliye mahkemesinin dosyayı geri gönderme kararının yasal dayanağı 6100 sayılı HMK"nun 353. maddesidir.
Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353. maddesinde Bölge Adliye Mahkemesince duruşma yapılmadan verilecek kararlar şu şekilde belirtilmiştir.
Madde 353 -(1)“ Ön inceleme sonunda dosyada eksiklik bulunmadığı anlaşılırsa;
a)Aşağıdaki durumlarda bölge adliye mahkemesi, esası incelemeden kararın kaldırılmasına ve davanın yeniden görülmesi için dosyanın kararı veren mahkemeye veya kendi yargı çevresinde uygun göreceği başka bir yer mahkemesine ya da görevli ve yetkili mahkemeye gönderilmesine duruşma yapmadan kesin olarak karar verir:
1)Davaya bakması yasak olan hâkimin karar vermiş olması,
2)İleri sürülen haklı ret talebine rağmen reddedilen hâkimin davaya bakmış olması,
3)Mahkemenin görevli ve yetkili olmasına rağmen görevsizlik veya yetkisizlik kararı vermiş olması veya mahkemenin görevli ya da yetkili olmamasına rağmen davaya bakmış bulunması veyahut mahkemenin bölge adliye mahkemesinin yargı çevresi dışında kalması,
4)Diğer dava şartlarına aykırılık bulunması,
5)Mahkemece usule aykırı olarak davanın veya karşı davanın açılmamış sayılmasına, davaların birleştirilmesine veya ayrılmasına, merci tayinine karar verilmiş olması,
6)(Değişik: 22/7/2020-7251/35 md.) Mahkemece, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması.
b) Aşağıdaki durumlarda davanın esasıyla ilgili olarak;
1)İncelenen mahkeme kararının usul veya esas yönünden hukuka uygun olduğu anlaşıldığı takdirde başvurunun esastan reddine,
2)Yargılamada eksiklik bulunmamakla beraber, kanunun olaya uygulanmasında hata edilip de yeniden yargılama yapılmasına ihtiyaç duyulmadığı takdirde veya kararın gerekçesinde hata edilmiş ise düzelterek yeniden esas hakkında,
3)Yargılamada bulunan eksiklikler duruşma yapılmaksızın tamamlanacak nitelikte ise bunların tamamlanmasından sonra yeniden esas hakkında, duruşma yapılmadan karar verilir.
Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile eksik inceleme sebebiyle ilk derece mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair hüküm kurulduğundan HMK 353/1-a-6 maddesi uyarınca karar verildiği görülmektedir.
HMK"nun 353/l-a-6 maddesinde ise, İlk derece mahkemesince, uyuşmazlığın çözümünde etkili olabilecek ölçüde önemli delillerin toplanmamış veya değerlendirilmemiş olması ya da talebin önemli bir kısmı hakkında karar verilmemiş olması halinde, esasa ilişkin inceleme yapılmadan kararın kaldırılmasına kesin olarak karar verileceği düzenlenmiştir.
Yukarıda belirtilen hükümler ile Bölge Adliye Mahkemesinin kararı birlikte değerlendirildiğinde; Bölge Adliye Mahkemesince Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/l-a-6 maddesi kapsamında eksik hususların ikmali için dosyanın ilk derece mahkemesine gönderilmesine dair verilen kararın kesin olduğu anlaşılmaktadır.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin asıl dosya yönünden temyiz itirazının reddi ile hükmün ONANMASINA,(2) nolu bentte açıklanan nedenler ile birleşen dosya yönünden davacı vekilinin temyiz istemlerinin (dilekçelerinin) HMK"nun 362/1-g maddesi uyarınca REDDİNE, HMK’nın 373/1. maddesi uyarınca dava dosyasının ilk derece mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, 09/02/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
