17. Hukuk Dairesi 2019/1401 E. , 2020/6594 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... vekili ile davalılar ... ve ... Petrol Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, meydana gelen kazada müvekkillerinin desteğinin öldüğünü, davalıların ise zarardan sorumlu olduklarını açıklayıp ıslah dilekçesi ile artırılan toplam 76.502,70 TL maddi tazminat ile desteğin anne babası için 30.000,00"er TL, kardeşleri için 15.000,00"er TL manevi tazminatın tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar davanın reddini savunmuşlardır.
Mahkemece, bozma ilamı, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre davanın kısmen kabulü ile maddi tazminat yönünden; davacı anne ... için 17.358,37 TL maddi tazminatın, davacı baba ... için 13.242,71 TL maddi tazminatın davalılardan tahsiline, manevi tazminat yönünden; davacı anne ... için 15.000,00 TL, davacı baba ... için 11.000,00 TL, davacı kardeş ... için 3.500,00 TL, davacı kardeş ... için 3.500,00 TL manevi tazminatın davalılar ..., ... Petrol ve ..."dan tahsiline karar verilmiş; hüküm, davalı ... vekili ile davalılar ... ve ... Petrol Ltd.Şti. vekilince temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, bozma ile kesinleşen yönlere ilişkin inceleme yapılmasının mümkün olmamasına göre, davalılar ... ve ... Petrol Ltd.Şti. vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan tazminat istemine ilişkindir.
Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacıca göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda açıklanan ilkeler ışığında,
Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli de gözönünde tutularak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nun 4. maddesinde, Kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Somut olayda kazanın; ölenin arkadaşları ile birlikte yolun ortasındaki orta refüjde bulunan kanalda bulundukları, davalı ..."in bulunduğu benzin istasyonuna doğru torpil attıkları, bunun üzerine davalı ..."in su şişesini ölene ve arkadaşlarına doğru fırlattığı, ölenin su şişesinin kendisine değmemesi için kanaldan karşı tarafa doğru kendisini attığı ve yola çıkarken park halinde bulunan tırdan dolayı gelen aracı görmediği, davalı araç sürücüsü ..."ın sürücüsü olduğu araç ile çarpması şeklinde gerçekleştiği, davalı ..."in ise yaşları 11 ile 13 arasında değişen ölen ve yanında bulunanlara su şişesi atıp öleni kontrolsüz şekilde yola çıkmasına neden olmasından dolayı tali kusurlu olduğu anlaşılmaktadır.
Yukarıda belirtilen hususlar ve özellikle olayın oluş şekli dikkate alındığında, takdir olunan manevi tazminatların “bir miktar fazla” olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... Petrol Ltd. Şti. vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar ... ve ... Petrol Ltd. Şti. vekili ile davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davalılar ..., ... Petrol Ltd. Şti. ile davalı ... yararına BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılar ..., ... Petrol Ltd. Şti. ile ..."a geri verilmesine 05/11/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
