17. Hukuk Dairesi 2018/5386 E. , 2020/213 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ve davalı ... Genel Sigorta A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili; 15/01/2009 günü davalılardan ...,... Sigorta A.Ş. nezdinde sigortalı, davalı ... yönetimindeki davalı ... Nak. İnş. Gıda. Bes. Orm. Ürün. Tic. San. Ltd. Şti. adına kayıtlı minibüs ve davalı ... Genel Sigorta A.Ş. nezdinde sigortalı davalı ..."nin maliki ve sürücüsü olduğu araç ile davacının yönetimindeki aracın karıştıkları kazada davacının yaralanıp sakat kaldığını, kazanın meydana gelmesinde davacının kusuru bulunmadığını, davalı ... şirketleri tarafından yapılan ödemelerin yetersiz olduğunu belirterek belirsiz alacak davası hükümlerine göre fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 100,00 TL geçici iş göremezlik, 100,00 TL sürekli iş göremezlik, 100,00 TL bakıcı ve tedavi gideri olmak üzere toplam 300,00 TL maddi tazminatın olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte (sigortacı davalılar
bakımından limitle sınırlı olarak başvuru tarihinden, olmazsa ödeme tarihinden) tüm davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline, 25.000,00 TL manevi tazminatın sigortacı davalılar hariç diğer davalılardan olay tarihinden itibaren işleyecek ticari faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili; 20.03.2014 tarihinde maddi tazminata ilişkin dava değerini 130.202,27 TL olarak ıslah etmiştir.
Davalı ... Nak. İnş. Gıda. Bes. Orm. Ürün. Tic. San. Ltd. Şti. ve ... vekili; maluliyet ve kusur oranlarının tespit edilmesi gerektiğini, talep edilen manevi tazminatın fahiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; 05.05.2010 tarihinde ibraname karşılığı yapılan 19.154,00 TL ödeme ile sorumluluklarının kalmadığını belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Genel Sigorta A.Ş. vekili; davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...; davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, maddi tazminat isteminin kabulü ile 130.202,27 TL maddi tazminatın işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müteselsilen alınarak davacıya verilmesine (davalı ...Ş. yönünden 05.05.2010,... Genel Sigorta A.Ş. yönünden 26.09.2011, diğer davalılar yönünden kaza tarihi olan 15.01.2009 tarihinden itibaren maddi tazminat alacağına yasal faiz yürütülmesine; davalı ...Ş."nin 130.202,27 TL maddi tazminat alacağından ödeme yaptığı 19.154,00 TL mahsup edildikten sonra 100.000,00 TL"lik poliçe teminat limitinden bakiye kalan 80.846,00 TL ile sınırlı olmak kaydıyla sorumlu tutulmasına; davalı ... Genel Sigorta A.Ş."nin 130.202,27 TL maddi tazminat alacağından ödeme yaptığı 4.345,04 TL mahsup edildikten sonra 125.000,00 TL"lik poliçe teminat limitinden bakiye kalan 120.654,96 TL ile sınırlı olmak kaydıyla sorumlu tutulmasına); manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 15.01.2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ..., ... Nak. İnş. Gıda. Bes. Orm. Ürün. Tic. San. Ltd. Şti. ve ..."den mütelsilen alınarak davacıya verilmesine karar verilmiş; hükmün, davacı vekili tarafından temyizi üzerine Dairemizin 17/04/2017 gün ve 2014/22867 Esas 2017/4026 karar sayılı ilamı ile "bilirkişi raporunda yapılan ödemelerin güncellenerek düşülmesi sonucu hesaplanan tazminat miktarından, güncellenen bu ödemelerin bir kez daha mahsup edilerek sigorta şirketlerinin sorumluluklarının belirlenmesinin doğru olmadığı ve bir kısım davalılar yönünden ticari faize hükmedilmesi gerektiği " gerekçeleriyle karar bozulmuş ve mahkemece bozma ilamına uyulmuştur.
Bozma sonrası yapılan yargılama sonrasında mahkemece, davanın kabulü ile davacının maddi tazminat davasının kabulü ile 130.202,27 TL maddi tazminatın davalı ...Ş. yönünden 100.000,00 TL"lik poliçe teminat limiti ile sınırlı olmak ve daha önce yaptığı ödemeler dikkate alınarak mükerrer ödemeye sebebiyet vermemek suretiyle 05/05/2010 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte, davalı ...Ş. yönünden 125.000,00 TL"lik poliçe teminatı limiti ile sınırlı olmak üzere 26/09/2011 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte, davalılar ... Ltd. Şti. ve ... yönünden kaza tarihi olan 15/01/2009 tarihinden itibaren işleyecek ticari faizi ile birlikte, davalı ... yönünden kaza tarihi olan 15/01/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine; davacının manevi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 15.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihi olan 15/01/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan ..., ... Nakliyat Ltd. Şti. ve ..."den müteselsilen tahsili ile davacıya verilmesine dair kararın bozma konusu yapılmayarak kesinleştiği anlaşılmakla bu konuda yeniden karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ve davalı ... Genel Sigorta A.Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosyadaki yazılara, mahkemece uyulan bozma kararı doğrultusunda inceleme yapılıp hüküm verilmiş olmasına, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına, bozmanın kapsamı dışında kesinleşmiş olan yönlere ilişkin temyiz itirazları incelenemeyeceğine göre, davalı ... Genel Sigorta A.Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine karar verilmesi gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin temyiz itirazlarının incelenmesinde;
Mahkemece Dairemizin bozma ilamına uyulmasına karar verilip yargılamaya devam edilerek hüküm tesis edilmiş
ise de, bozma gereklerine uygun biçimde hüküm tesis edilmemiştir.
Mahkeme, davalılar sigorta şirketlerinin sorumluluk limitini belirlerken dava konusu davalı ...Ş. nezdinde düzenlenmiş 29.09.2008-2009 dönemini kapsayan trafik sigorta poliçesinde yazan ölüm ve sakatlanma halinde kişi başına 100.000,00 TL ve davalı ... Genel Sigorta A.Ş. nezdinde düzenlenmiş 10.09.2008-2009 dönemini kapsayan trafik sigorta poliçesinde yazan ölüm ve sakatlanma halinde kişi başına 125.000,00 TL teminat limitini esas almıştır.
Oysa 31.12.2003 tarih ile 25333 sayılı ve 24.12.2004 tarih ile 25680 sayılı resmi gazetelerde yayınlanarak yürürlüğe giren “Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası tarife ve talimatının” B.1. maddeleri gereği, “Bu tarife ve talimatın yürürlüğe girmesinden sonra yapılacak sigorta sözleşmeleri, zorunlu mali mesuliyet sigortası yeni teminat ve primleri üzerinden yapılır. Ancak sözleşme süresi içinde Hazine Müsteşarlığının bağlı olduğu Bakanlıkça teminat tutarı artırıldığı takdirde, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve ek prim alınmaksızın, artırılan teminat tutarı bu sözleşmeler için de geçerli olur. Bu Tarife ve Talimat ile belirlenen teminat tutarları yürürlükteki bütün sigorta sözleşmelerine herhangi bir ek prim alınmaksızın uygulanır. Sigorta şirketleri, düzenledikleri poliçelerin ön yüzüne "Sözleşme süresi içinde Hazine Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan tarafından teminat tutarları artırıldığı takdirde, bu poliçede yazılı teminat tutarları, herhangi bir işleme gerek kalmaksızın ve ek prim alınmaksızın yeni teminat tutarları üzerinden geçerli olur." ibaresini yazmak zorundadır.” Zeyilname yapılmaksızın poliçelerin yeni teminat limitlerinden geçerli olacağına dair tarife ve talimatname 01.01.2004 tarihinde yayınlanarak yürürlüğe girmiş dava konusu trafik kazası ise 15.01.2009 tarihinde meydana gelmiş olduğundan ... plaka sayılı minibüse ait ...tarafından tanzim edilen 29.09.2008-2009 tarihleri arasını kapsayan poliçe teminat limitleri ve ... plaka sayılı otomobile ait ... Genel Sigorta A.Ş. tarafından tanzim edilen 10.09.2008-2009 tarihleri arasını kapsayan poliçe teminat limitleri 2008/1 Yılı Trafik Sigortası Teminatları (10.01.2009-28.02.2010) kişi başı sakatlanma ve ölüm için 150.000,00 TL’ye kendiliğinden ek prim ödemeye gerek kalmaksızın yükseldiği
için davalıların kaza tarihinde geçerli olan 150.000,00 TL teminat tutarından sorumlu tutulması gerekirken yazılı olduğu şekilde poliçelerde yazılı 100.000,00 TL ve 125.000,00 limitten sorumlu tutularak değerlendirme yapılması doğru görülmemiştir.
Kaza tarihi itibariyle Hazine Müsteşarlığı tarafından zeyilname yapılmasına bakılmaksızın geçerli ZMMS sigorta poliçelerinde kişi başına teminat tutarının 150.000,00 TL olduğu gözetilmeden ve davalıların ödedikleri tazminat tutarlarının (...,... Sigorta A.Ş. 19.154,00 TL ve ... Sigorta A.Ş. 4.345,00 TL) kaza tarihinde geçerli olan limitten (150.000,00 TL"den) düşülmesiyle belirlenecek sorumluluk limitlerinin ayrı ayrı, davalılar için 130.202,27 TL"den müştereken ve müteselsilen sorumlu olmaları kaydıyla hüküm altına alınması gerekirken, yanılgılı değerlendirme ile limitlerin yanlış belirtilmesi suretiyle sigorta şirketlerinin sorumluluklarının belirlenmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Genel Sigorta A.Ş. vekilinin tüm temyiz itirazlarının reddine, davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 6.058,75 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ... Genel Sigorta A.Ş."den, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 29/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
