17. Hukuk Dairesi 2018/1198 E. , 2021/2586 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davacılar vekili ile davalı ...vekili tarafından talep edilmiş, davacılar vekilince de duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 10.03.2021 Çarşamba günü davacılar vekili Av. ... ile davalı ...vekili Av. ... geldi. Diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan davacılar vekili ile davalı ...vekili dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili asıl davada, davacı ...’un Ankara Açık Ceza İnfaz Kurumu’na müzik icra etmek için gittiğini, bahçede iken davalıların sürücüsü ve maliki olduğu kamyonetin davacı yaya Uğur’a tam kusurlu olarak çarpması sonucu davacı ...’un hayati tehlike geçirip dalağının alındığını, işgöremez hale geldiğini, birçok ameliyat geçirdiğini, tedavi gideri yaptığını, kendisinin solist olup akşamları barda çalıştığını, ayrıca ekstra olarak düğün vs.de solistlik yapıp bir geceliğine 250,00 YTL aldığını, davacı ... davacı ...’un annesi olup oğlunun bakım ve gözetimiyle ilgilendiğinden normalde gittiği gündeliği 60,00 YTL olan temizlik işlerine gidemediğinden kazanç kaybına uğradığını, davacı ..."un yaralanması nedeniyle davacı ..., annesi Fadik ve babası Bayram"ın elem çektiğini beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile davacı ... için 1.000,00 TL maddi, 20.000,00 TL manevi, davacı ... için 1.000,00 TL maddi, 5.000,00 TL manevi, davacı ... için 5.000,00 TL manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faizi ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle taleplerini davacı ... için tedavi gideri yönünden 78.442,40 TL, geçici-sürekli işgöremezlik tazminatı yönünden 324.778,60 TL’ye yükseltmiştir.
Davacı ... ... vekili birleşen davada, davalıya zorunlu trafik sigortalı aracın yaya olan müvekkiline çarpması sonucu müvekkilinin işgöremez hale geldiğini, 98.000,00 YTL hastaneye tedavi gideri ödediğini beyanla, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydı ile 1.000,00 TL işgöremezlik tazminatı, 1.000,00 TL tedavi giderinin kaza ya da temerrüt tarihinden işleyecek avans faiziyle davalıdan tahsilini talep etmiş, ıslah dilekçesiyle geçici-sürekli işgöremezlik tazminatı talebini 57.500,00 TL’ye yükseltmiştir.
Davacı ... ... vekili birleşen diğer davada, davalıların sürücüsü ve maliki olduğu kamyonetin davacı yaya Uğur’a tam kusurlu olarak çarpması sonucu davacı ...’un hayati tehlike geçirip dalağının alındığını, geçici ve sürekli işgöremez hale geldiğini, birçok ameliyat geçirdiğini, tedavi gideri yaptığını, asıl davada davalılar aleyhine açılan dava kısmi olarak açılıp ıslah edilmiş ise de, müvekkilinin zararının tam olarak tespit edilmediğini, rapora itiraz ettiklerini, kusur durumunun tam belirli olmadığını, zararın daha fazla çıkma ihtimali olduğunu beyanla, belirsiz alacak davası olarak 100,00 TL maddi tazminatın kaza tarihinden işleyecek avans veya yasal faizi
ile davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsilini talep etmiş, bedel artırım dilekçesiyle taleplerini geçici-sürekli işgöremezlik yönünden 60.472,89 TL, tedavi gideri yönünden 19.621,22 TL’ye yükseltmiştir.
Asıl ve birleşen davada davalı ...vekili, kazaya karışan aracın Ankara Açık Ceza İnfaz Kurumu adına kayıtlı olup tüzel kişiliğe haiz bir kuruluş olduğunu, davacı yaya ...’un da kusurlu olduğunu, tedavi giderlerinden sigorta şirketinin sorumlu olduğunu, davacı ..."un devlet ya da üniversite hastanelerinde tedavi olma imkanı varken özel hastaneye gittiğinden tedavi giderini arttırdığını, taleplerin fahiş olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Asıl ve birleşen davada davalı ... vekili, müvekkilinin o tarihte hükümlü olduğunu, cezaevi yönetimi tarafından düğünde garson olarak görevlendirildiğini, yasak olmasına rağmen cezaevine ait resmi aracın müvekkile kullandırıldığını, müvekkilinin buna itiraz etmesinin olanaklı olmadığını, müvekkilinin araçla geri geri manevra yaparken davacı ..."a çarptığını, müvekkilinin kusurlu olmadığını, taleplerin fahiş olduğunu beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacı tarafın mahkemenin asıl dosyasında açmış olduğu maddi ve manevi tazminat davası yönünden, davacı tarafın davacı ... için talep etmiş olduğu 324.778,69 TL sürekli-geçici iş göremezlik tazminatı ve 78.442,40 TL tedavi giderinin, kaza tarihi olan 16.09.2006 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan birlikte alınarak, davacı tarafa verilmesine, davacı tarafın davacı ... için açmış olduğu maddi tazminat davasının reddine, davacı tarafın açmış olduğu manevi tazminat davasının kısmen kabul ve kısmen reddi ile davacı tarafın davacı ... için talep etmiş olduğu 7.500,00 TL, davacı ... için talep etmiş olduğu 1.500,00 TL ve davacı ... için talep etmiş olduğu 1.500,00 TL manevi tazminatın, kaza tarihi olan 16.09.2006 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan birlikte alınarak, davacı tarafa verilmesine, davacı tarafın fazlaya ilişkin isteminin reddine, davacı tarafın mahkeme dosyası ile birleşen Ankara 11. Asliye Hukuk Mahkemesinin 2012/198 Esas- 2012/225 Karar sayılı dosyası üzerinden açmış olduğu davanın kısmen kabul ve kısmen reddi ile davacı tarafın talep etmiş
olduğu 55.836,60 TL sürekli-geçici iş göremezlik tazminatı ve 19.621,22 TL tedavi giderinin, kaza tarihi olan 16.09.2006 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan birlikte alınarak, davacı tarafa verilmesine, davacı tarafın fazlaya ilişkin isteminin reddine, davacı tarafın mahkeme dosyası ile birleşen Ankara 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 2007/258 Esas-2007/479 Karar sayılı dosyası üzerinden açmış olduğu davanın kabulü ile davacı tarafın talep etmiş olduğu 57.500,00 TL sürekli-geçici işgöremezlik tazminatının, dava tarihi olan 11.05.2007 tarihinden itibaren 3095 sayılı Kanunun 1. maddesi gereğince işletilecek yasal faizi ile birlikte davalı taraftan alınarak (davalı ... şirketinin poliçe limiti ile sorumlu olduğu gözönünde tutularak) davacı tarafa verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalı ...vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davacılar vekili ile davalı ...vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacılar vekilinin hükmedilen manevi tazminat miktarına ilişkin temyiz sebepleri yönünden; Borçlar Kanunu"nun 47. maddesi(TBK 56. mad) hükmüne göre hakimin özel halleri göz önünde tutarak manevi zarar adı ile hak sahibine verilmesine karar vereceği bir para tutarı adalete uygun olmalıdır. Hükmedilecek bu para, zarara uğrayanda manevi huzuru doğurmayı gerçekleştirecek tazminata benzer bir fonksiyonu olan özgün bir nitelik taşır. Bir ceza olmadığı gibi, mamelek hukukuna ilişkin zararın karşılanmasını da amaç edinmemiştir. O halde, bu tazminatın sınırı onun amacına göre belirlenmelidir. Takdir edilecek miktar, mevcut halde elde edilmek istenilen tatmin duygusunun etkisine ulaşmak için gerekli olan kadar olmalıdır. 22.06.1966 günlü ve 7/7 sayılı Yargıtay İçtihadı Birleştirme Kararı"nın gerekçesinde, takdir olunacak manevi tazminatın tutarını etkileyecek özel hal ve şartlar da açıkça gösterilmiştir. Bunlar her olaya göre değişebileceğinden hakim bu konuda takdir hakkını kullanırken ona etkili olan nedenleri de karar yerinde objektif ölçülere göre isabetli bir biçimde göstermelidir.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar, kusur durumu gözönüne alınarak davacılar için takdir olunan manevi tazminatın bir miktar az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
3-Davalı ...vekilinin davacının gelirinin tespitine ilişkin temyizi yönünden; davacının gelirinin belirlenmesi tazminatın doğru tespitinde önemli bir yer tutmaktadır.
Somut olayda davacı vekilince, davacının solist-müzisyen olduğu müzikhol ve gazinolarda, düğünlerde çalıştığı belirtilmiş, davacının kaza tarihindeki kazanç durumuna ilişkin bordro vs. gibi bir belge dosyaya ibraz edilmemiştir. Mahkemenin Ankara Esnaf ve Sanatkarlar Odasından davacının mesleği üzere elde edebileceği geliri için yazılan yazıya verilen 30.11.2011 tarihli cevapta, düğün sezonunda aylık 1.200,00 TL, gazino-müzikholden aylık 2.500,00 TL-3.000,00 TL kazancı olacağı bilgisi üzerine alınan aktüer raporunda davacının geliri 3.000,00 TL kabul edilerek asgari ücretin 7.89 katı olarak hesaplama yapılmıştır.
Oysa; böyle bir davada gerçek zararın belirlenmesi için, desteğin kaza tarihindeki gelirinin doğru belirlenmesi gerekmektedir. Eksik inceleme ile hüküm kurulamaz.
Yukarıda açıklandığı üzere davacının desteğinin solist-müzisyen olarak çalıştığı anlaşılmakla bu nitelikte bir kişinin gelirinin asgari ücretin bir miktar üzerinde olacağı hayatın olağan akışı gereğidir.
Bu durumda mahkemece, Ankara Esnaf ve Sanatkarlar Odası, cevabı doğrultusunda bildirilen tutarların ortalaması esas alınarak hesaplama yapılması için dosyanın ek rapor için bilirkişiye tevdi edilerek rapor alınması ve ondan sonra varılacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin ile davalı ...vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin, (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ...vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, 3.050,00 TL
vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacılara verilmesine, 3.050,00 TL vekalet ücretinin davacılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davalı ... Bakanlığına verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 11/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
