(Kapatılan)17. Hukuk Dairesi 2019/2506 E. , 2020/8624 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün asıl davada davacılar vekili, asıl davada davalı ... Ergun vekili, asıl davada davalı ....(Türkiye Genel Sigorta A.Ş) vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, müteveffa Mehmet Köse"nin içinde bulunduğu aracın, davalı ..."a ait ... aracın aynı istikamette seyir eden davalı ..."a ait davalı ..."in sevk ve idaresinde bulunan ... plakalı araca arkadan çarpması neticesinden müteveffa ..."in içinde bulunduğu araç ile çarpıştıkları, bu kaza neticesinde müteveffa...in vefat ettiğini, kazada davalı ..."in alkollü olduğu, bu nedenle davalıların kazada ağır kusurlu olduklarını, müvekkillerinin bu kaza neticesinde büyük üzüntü çektiklerini, hayatlarının kopma noktasına geldiğini, bu nedenle müvekkillerinin her biri için 50.000,00"er TL manevi tazminatın davalılardan müştereken ve müteselsilen, fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla .. için 5.000,00 TL, Yüksel için 1.000,00 TL, Haluk için 1.000,00 TL maddi tazminatın tüm davalılardan tahsilini istemiş, ıslahla maddi tazimanat talebini yükseltmiştir.
Birleşen 2008/367 esas sayılı dosyada davacı vekili, müvekkili şirkete zorunlu mali mesuliyet sigortası yaptıran ...phakalı aracın davalı tarafından alkollü olarak kullanılması neticesinde 16/12/2006 tarihinde Mehmet Kösen"in ölümüne sebebiyet verdiğini, müvekkili şirket aleyhine Çivril Asliye Hukuk Mahkemesinin 2006/646 esas sayılı dosyası ile tazminat davası açıldığını, müvekkili şirket tarafından Mehmet Köse"nin mirasçılarına 22.698,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ödendiğini, bu nedenle müvekkili şirket tarafından ödenen 22.698,00 TL"nin ödeme tarihi olan 07/03/2008 tarihinden itibaren işleyecek banka reeskont faizi ile birlikte davalıdan alınarak müvekkili şirkete ödenmesini talep etmiştir.
Birleşen 2007/423 esas sayılı dosyada davacı, 16/02/2006 günü meydana gelen trafik kazasında kendisinin yaralandığını, iki ay boyunca yoğun bakımda yattığını, olayda davalının aşırı alkollü olması sebebiyle kazaya sebebiyet verdiğini, kendisinin sevk ve idaresinde bulunan ..."e ait aracının hurdaya çıktığını, bu nedenle 2.750,00 TL maddi, 10.000,00 TL manevi tazminatın davalıdan alınarak kendisine verilmesini talep etmiştir.
Birleşen 2008/36 esas sayılı dosyada davacı, kendi adına kayıtlı olan 20 LR 359 plakalı aracı ile davalı Selahattin"e ait ...plakalı araca çarpması sonucunda aracının hasara uğradığını ve Çivril Sulh Hukuk Mahkemesinin 2007/64 D. İş sayılı dosyası ile hasarını tespit ettirdiğini, karşı tarafın aracının davalı ... adına trafikte kayıtlı olduğuna, davalı Selahattin"in kazada kusurlu olduğunu, kaza sonrasında aracının 50 gün süreyle kullanamadığını ve aracının değer yitirdiğini, bu sebeple 5.399,00 TL hasar bedeli ve 1.000,00 TL araç değer kaybı ile aracı kullanamamaktan dolayı mahrum kaldığı kazanç yönünden 800,00 TL olmak üzere toplam 7.199,00 TL maddi zararının olay tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan alınarak kendisine verilmesini talep etmiştir.
Davalılar, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, Dairemizin ilgili bozma ilamına uyulmasına karar verilerek toplanan delillere göre; derdest ana dosya bakımından, davacı ..."nin maddi tazminat talebinin kabulü ile 58.648,71 TL destekten yoksun kalma tazminatı, 407,50 TL cenaze gideri olmak üzere toplam 59.056,21 TL maddi tazminatın; 44.292,16 TL"sinin davalı ..."dan kaza tarihi olan 16/12/2006"dan itibaren, davalı ... Genel Sigorta A.Ş"den ise (bakiye poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere) dava tarihinden itibaren işleyecek faiziyle birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ..."ye verilmesine, 14.764,05 TL"sinin davalı ... Ergun"dan kaza tarihi olan 16/12/2006"dan itibaren, davalı Güneş Sigorta A.Ş"den ise dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ..."ye verilmesine, davacı ..."nin manevi tazminat talebinin kısmen kabulü ile 15.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ... ve ..."dan kaza tarihi olan 16/12/2006"dan itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı ..."ye verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davacılar ... ve ..."nin maddi tazminat taleplerinin reddine, davacılar ... ve ..."nin manevi tazminat taleplerinin kısmen kabulü ile her bir davacı bakımından ayrı ayrı 10.000,00 TL olmak üzere toplam 20.000,00 TL manevi tazminatın davalılar ... ve Özcan Ergun"dan müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine, davalı Selahattin Çiftçi hakkında açılan davanın takipsiz bırakıldığı anlaşıldığından maddi-manevi tazminat davalarının açılmamış sayılmasına, davalı Ergo İsviçre Sigorta A.Ş.
hakkında açılan davanın reddine; birleşen 2008/367 esas 2011/68 karar sayılı dosya bakımından, davacı ... Genel Sigorta A.Ş"ye 15/02/2017 tarihli duruşma gün ve saatinin usulüne uygun tebliğ edildiği, davacının duruşmaya mazaretsiz katılmadığı anlaşılmakla bu tarih itibariyle dosyanın işlemden kaldırılmış sayılmasına, süresinde yenilenmeyen davanın açılmamış sayılmasına; birleşen 2008/36 esas 2008/34 karar sayılı dosya bakımından, mahkeme tarafından verilen 19/10/2011 tarihli hükmün kesin hüküm mahiyetinde olduğu anlaşılmakla yeniden hüküm kurulmasına yer olmadığına karar verilmiş; hüküm, asıl davada davacılar vekili, asıl davada davalı ... Ergun vekili, asıl davada davalı ...Ş.(Türkiye Genel Sigorta A.Ş) vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre asıl davada davalı ... Ergun vekili ve asıl davada davalı .... (Türkiye Genel Sigorta A.Ş) vekilinin tüm temyiz itirazları ile asıl davada davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacılar vekili talep ve ıslah dilekçesinde, destekten yoksun kalma tazminat talebini davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir. Mahkemece, her aracın kendi sürücüsü, maliki ve trafik sigortacısının kusurları oranında müştereken müteselsilen sorumlu tutularak hüküm kurulmuştur.
Mahkemece, zararın tümümden davalıların müştereken ve müteselsilen sorumlu tutulması gerekirken kusurları oranında sorumlu tutulması doğru görülmemiş olup bozmayı gerektirmiştir.
3-Manevi tazminat zenginleşme aracı olmamakla beraber, bu yöndeki talep hakkındaki hüküm kurulurken olay sebebiyle duyulan acı ve elemin kısmen de olsa giderilmesi amaçlanmalı ve bu sebeple tarafların sosyal ve ekonomik durumları ile birlikte olayın meydana geliş şekli ve tarafların kusur durumu da gözönünde tutularak, 6098 sayılı B.K.’nın 56. maddesindeki (818 sayılı BK"nın 47. maddesi) özel haller dikkate alınarak, hak ve nasafet kuralları çerçevesinde bir sonuca varılmalıdır. Zira, M.K"nın 4. maddesinde, kanunun takdir hakkı verdiği hallerde hakimin hak ve nasafete göre hükmedeceği öngörülmüştür.
Hakimin bu takdir hakkını kullanırken, ülkenin ekonomik koşulları, tarafların sosyal ve ekonomik durumları, paranın satın alma gücü, tarafların kusur durumu, olayın ağırlığı, olay tarihi gibi özellikleri göz önünde tutması ve buna göre manevi tazminat takdir edilmesi gerektiği açıkça ortadadır. (HGK 23/06/2004, 13/291-370)
Yukarıda belirtilen hususlar dikkate alındığında davacılara takdir olunan manevi tazminatların bir miktar az olduğu görülmüş ve hakkaniyete uygun bir manevi tazminata hükmedilmek üzere kararın bozulması gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle asıl davada davalı ... vekili ve asıl davada davalı .... (Türkiye Genel Sigorta A.Ş) vekilinin tüm temyiz itirazları ile asıl davada davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) ve (3) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle asıl davada davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; aşağıda dökümü yazılı 821,62 TL kalan onama harcının temyiz eden asıl davada davalılar ...ve Mapfre Sigorta A.Ş"den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden asıl davada davacılara geri verilmesine 17/12/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
