17. Hukuk Dairesi 2019/1880 E. , 2020/689 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda davanın kabulüne ilişkin verilen hüküm davacılar vekili ve davalı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, 21/03/2013 tarihinde davacı ..."nın eşi diğer davacıların babası ... idaresindeki motosiklete davalıya trafik sigortalı aracın çarpışması neticesinde meydana gelen kazada muris ..."ın vefat ettiğini beyanla şimdilik her bir davacı için 100,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 50,00 TL cenaze ve defin giderinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalı .... vekili, müterafik kusur nedeniyle indirim yapılması gerektiğini beyanla davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece; iddia, savunma, toplanan deliller ve benimsenen bilirkişi raporuna göre; davanın kabulüne, 56.396,00 TL destekten yoksun kalma tazminatı ve 1.625,00 TL cenaze ve defin giderinin dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ..."a verilmesine, 9.247,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ..."a verilmesine, 5.578,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ..."a verilmesine, 8.158,00 TL destekten yoksun kalma tazminatının dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte davalıdan alınarak davacı ..."a verilmesine karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ve davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre, davacılar vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan ölüm nedeniyle yakınlarının maddi tazminat istemine ilişkindir.
Desteğin kaybı nedeniyle uğranılan gerçek zarar miktarının tespit edilebilmesi için, öncelikle desteğin gelirinin doğru saptanması gerekir. Davacı taraf, destek ..."ın fayans seramik döşemecisi olduğu belirtilerek destekten yoksun kalma tazminatı isteminde bulunmuştur.
Mahkemece dosya arasına alınan sosyal ve ekonomik durum araştırmasında; desteğin abisi ile birlikte fayans ve karo işiyle uğraştığı, gelirinin asgari ücret düzeyinde olduğu belirtilmiştir. Davacılar desteğinin gelir durumuna ilişkin olarak Çevre Şehircilik Müdürlüğü"ndan gelen cevabi yazıda; seramik kaplama ustasının aylık ortalama gelirinin 2013 yılında 1.536,00 TL, 2014 yılında 1.704,00 TL olduğu bildirilmiş, hükme esas alınan aktüerya raporunda, yazıda belirtilen gelirlerin ortalaması esas alınarak, desteğin asgari ücretin 1.84 katı kadar gelir elde edeceği kabulü ile hesaplama yapılmıştır.
Dosya kapsamında yapılan araştırmalar sonucunda, davacılar desteğinin ölmeden önceki gelir durumuna ilişkin olarak dosyaya herhangi somut bir veri sunulmamıştır.
Somut olayda, davacılar desteğinin SGK kaydı getirtilerek, davacının usta olduğunu gösteren belge, sertifika vb var ise dosya arasına alınmalı, bu suretle desteğin kaza tarihindeki net kazancı dikkate alınarak tazminat hesabına esas gelirinin belirlenmesi gerekir. Anılan yollarla desteğin gelirinin asgari ücretin üzerinde olduğunun saptanamaması halinde ise, asgari ücret üzerinden hesaplama yapılması için bilirkişiden ek rapor alınarak sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, soyut gelir tespitine göre eksik incelemeyle yazılı olduğu biçimde asgari ücretin 1.84 katı kadar gelir elde edebileceğinin kabulü ile hüküm tesisi doğru görülmemiştir.
3- Zararın meydana gelmesinde veya artmasında zarar görenin de kusurunun bulunması halinde söz konusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu"nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Buna göre zarara uğrayan, zarar doğuran eyleme razı olmuş veya kendisinin sebep olduğu hal ve şartlar zararın meydana gelmesine etki yapmış veya tazminat ödevlisinin durumunu diğer bir surette ağırlaştırmış ise, hakim tazminat miktarını hafifletebilir.
Müterafik kusur indiriminde her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılmasını gerektirir ve zarar görenin müterafik kusurunun tespiti halinde BK.nun 44.maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır.
Somut olayda; desteğin motosiklet sürücüsü olduğu, kaza tespit tutanağında mevcut tabloda kask kısmında takılı değil olarak işaretlendiği, ölü muayene tutanağına göre; davacılar murisinin ölüm nedeni; trafik kazası ile uyumlu genel beden travmasına bağlı beyin kanaması olarak belirlenmiştir. Davalı vekili, kask takılmaması nedeniyle müterafık kusur indirimi yapılması gerektiği savunmasında bulunmuş, mahkemece bu hususta bir değerlendirme yapılmamıştır. Bu itibarla; mahkemece zarar görenin müterafik kusurunun varlığı ve indirim yapılması gerekip gerekmediğinin irdelenip tartışılması, müterafik kusur oluştuğunun kabul edilmesi halinde tazminattan %20 oranında indirim yapılması ve sonucuna göre karar verilmesi gerekirken, eksik incelemeyle yazılı şekilde hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) ve (3) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA ve aşağıda dökümü yazılı 25,20 TL kalan onama harcının temyiz eden davacılardan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine, 04/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
