17. Hukuk Dairesi 2020/2628 E. , 2021/2552 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
- K A R A R -
Davacılar vekili, müvekkillerinin murisi ..."in 06/08/2009 günü davalı ..."ın sürücüsü olduğu tırın çarpması sonucunda vefat ettiğini, davacı ..."nün vefat edenin eşinin destekten yoksun kaldığını ve cenaze masraflarının olduğunu, diğer davacıların vefat edenin çocukları olduğunu belirterek, vefat edenin eşi için 15.000,00 TL destekten yoksun kalma tazminatına, 1.000,00 TL cenaze ve defin masraflarına, 15.000,00 TL manevi tazminata ve vefat edenin çocukları olan diğer davacıların her biri için 7.000,00"er TL manevi tazminata hükmedilmesine, tazminatlara 06/08/2009 tarihinden itibaren yasal faiz işletilmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir.
Davalılar ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti. ile ... Genel Sigorta A.Ş vekilleri davanın reddini savunmuşlardır.
Yapılan yargılama sonucunda yerel mahkemece verilen davanın kısmen kabul-kısmen reddine dair karar, davacılar vekili ile davalılar ... ve ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti. vekillerin temyiz başvuruları üzerine Dairemizin 16/01/2018 tarihli ve 2015/6058-2018/105 sayılı ilamı ile bozulmuştur.
Mahkemece uyulan bozma ilamı, toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davanın kısmen kabulüne, 15.000,00 TL"nin 06/08/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere davalılardan alınarak davacı ..."e verilmesine, davacılardan Döndü için 6.000,00 TL, davacılar ..., ..., ... ve ... için 5.000,00’er TL manevi tazminatın 06/08/2009 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Kardeşler Nakliyat İnş. Komisyon Metal Plastik Tic. Ltd. Şti"inden müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere davalılardan alınarak davacılara verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş, karar davalı ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına göre, davalı ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava ölümlü kaza nedeniyle maddi ve manevi tazminat talebine ilişkindir.
Bir mahkemenin Yargıtay Dairesince verilen bozma kararına uyması sonunda, kendisi için o kararda gösterilen şekilde inceleme ve araştırma yaparak, yine o kararda belirtilen hukuki esaslar gereğince hüküm verme yükümlülüğü doğar. “Usuli kazanılmış hak” olarak tanımlayacağımız bu olgu mahkemeye, hükmüne uyduğu Yargıtay bozma kararında belirtilen çerçevede işlem yapma ve hüküm kurma zorunluluğu getirmektedir. (09.05.1960 gün ve 21/9 sayılı YİBK).
Eldeki dosyada yerel mahkemenin 05.08.2014 tarihli ve 2011/732E.,2014/452 K sayılı kararı Dairemizce, destek tazminatının öncelikle ödeme tarihindeki verilere göre hesaplanmalı, ödenmesi gereken miktarla ödenen miktar arasında KTK"nın 111. maddesinde belirtildiği şekilde fahiş bir fark olup olmadığı değerlendirilmelidir. Şayet ödenmesi gereken maluliyet tazminatı ile ödenmiş olan miktar arasında fahiş fark olduğu saptanırsa da, davacı tarafından daha önce verilen ibranamenin makbuz hükmünde olduğu kabul edilerek, rapor tarihindeki verilere göre hesaplanan tazminat tutarından davalı tarafından yapılan ödemelerin güncellenerek düşülmesi sonucunda oluşan duruma göre davalı ... şirketinin de hesaplanan tazminattan sorumlu olduğuna dair karar verilmesi gerektiğinden bahisle bozulmuştur.
Konuya ilişkin Dairemizin yerleşiklik kazanmış içtihatlarında da belirtildiği üzere;gerçek zarar miktarı hak sahiplerinin ve desteğin olay tarihindeki bakiye ömrü esas alınarak aktif ve pasif dönemde elde edeceği kazançlar toplamından oluşmaktadır. Gerçek zarar hesabı ise özü itibariyle, varsayımlara dayalı bir hesap olup, gerçeğe en yakın verilerin kullanılması esastır.
Hak sahiplerinin bakiye ömürleri daha önceki yıllarda Fransa’dan alınan 1931 tarihli “PMF” cetvelleri ile saptanmakta ise de; Başbakanlık Hazine Müsteşarlığı, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi Aktüerya Bilimleri Bölümü, BNB Danışmanlık, Marmara Üniversitesi ve Başkent Üniversitesi’nin çalışmalarıyla “TRH 2010” adı verilen “Ulusal Mortalite Tablosu” hazırlanmış olup, Bu durumda diğer kurumlar ile Yargıtay Daireleri arasında tazminat hesabında birliğin sağlanması açısından ve yine bu tablonun ülkemize özgü ve güncel verileri içermesi de göz önüne alındığında, Dairemizce de tazminat hesaplarında bakiye ömrün belirlenmesinde TRH 2010 tablosunun esas alınmasının güncellenen ülke gerçeklerine daha uygun olacağına karar verilmiştir.
Diğer yönden, destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken rapor tanzim tarihine kadar gerçekleşen zararın bilinen veriler nazara alınarak ve iskontoya tabi tutulmadan somut olarak, rapor tanzim tarihinden sonraki zarar da bilinen son gelir nazara alınıp 1/Kn katsayısına göre her yıl %10 oranında artırılmak ve iskonto edilmek suretiyle hesaplanmalıdır (YHGK., 28.06.1995 tarih, 1994/9-628 Esas, 1995/694 Karar). Ayrıca; yerleşik Yargıtay uygulamalarına göre 60 yaşına kadar aktif devre kabul edilmekte olup, 60 yaşını tamamladıktan sonra pasif devre zararı hesaplanması gerekmektedir.
Eldeki dosyada ise, yerel mahkemece hükme esas alınan 03.07.2019 tarihli ek aktüer raporunda; kaza tarihinden sonraki muhtemel yaşam süresinin belirlenmesinde 1931 tarihli PMF yaşam tablosu dikkate alınarak hesaplama yapıldığı, aktif devre 65 yaşına kadar kabul edilerek tazminatın belirlendiği, destekten yoksun kalma tazminatı hesaplanırken de, rapor tanzim tarihine kadar gerçekleşen zararın bilinen veriler
nazara alınarak ve iskontoya tabi tutulmadan somut olarak, rapor tanzim tarihinden sonraki zarar da bilinen son gelir nazara alınıp 1/Kn katsayısına göre her yıl %10 oranında artırılmak ve iskonto edilmek suretiyle hesaplanmadığı görülmüş olup, bilirkişi raporu yukarıda açıklanan Yargıtay uygulamasına uygun ve hüküm tesisine elverişli değildir.
Buna göre temyiz edenin sıfatına göre, davacı tarafından kararın temyiz edilmediği de dikkate alınarak ve kazanılmış haklar gözetilmek suretiyle, destek zararı hesabında yerleşiklik kazanmış kriterlere uygun olarak, yukarıda yapılan açıklamalar doğrultusunda zarar hesaplanması için bilirkişiden ek rapor alınması gerekirken, tazminat hesaplama esaslarına uygun olmayan bilirkişi raporuna göre karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalı ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ... Kardeşler Nakliyat İnş. Kom. Met. Plast. Tic. Ltd. Şti."ne geri verilmesine 10/03/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
