17. Hukuk Dairesi 2020/10394 E. , 2021/1117 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki trafik kazasından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekili ile davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili; 20.03.2010 tarihinde davalı ... tarafından zorunlu trafik sigorta poliçesi ile sigortalı, davalı sürücü ... yönetiminde ve diğer davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti adına trafikte kayıtlı kamyonun kırmızı ışık ihlali yaparak geçiş yaparken, davacı Mustafa"nın yolcu olarak bulunduğu otobüse çarptığını, bu çarpma sonucunda ..."in sol kolunun omuz hizasından kopmak suretiyle ağır biçimde yaralandığını, kendisinin ve diğer davacılar eşi ve çocuklarının manevi olarak zarar gördüğünü belirterek davacı ... için 40.000,00 TL, eşi ... için 20.000,00 TL, çocukları
..., ..., ... ve ... için ise her biri için 5.000,00"er TL olmak üzere toplam 80.000,00 TL manevi tazminatın kazanın gerçekleştiği 20.03.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili birleşen davada; davacı ..."in yaralanması sonucu oluşan maluliyeti nedeniyle fazlaya ilişkin haklarının saklı kalması kaydı ile 50.000,00 TL maddi tazminatın kazanın olduğu 20/03/2010 tarihinden itibaren işleyecek olan ticari işlerde uygulanacak avans faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davacı vekili 27.02.2014 havale tarihli beyan dilekçesi ile maddi tazminat talebi yönünden dava değerini 111.699,00 TL"ye artırmıştır.
Davalı ...; cevap dilekçesi sunmamıştır, ancak katıldığı celsedeki beyanında, tazminatları ödeyecek maddi gücü olmadığını belirtmiştir.
Davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili; yetki itirazında bulunduklarını, zamanaşımı süresinin dolmuş olması nedeniyle reddi gerektiğini, davalı sürücü ..."ın asli kusurlu olduğu yönünde düzenlenen kaza tespit tutanağının kabulünün mümkün olmadığını ve manevi tazminat talebinin fahiş olduğunu belirterek davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ... Genel Sigorta A.Ş. Vekili; davalının sorumluluğunun poliçe ile sınırlı olduğunu, maluliyet oranının Adli Tıp Kurumu"nca tespit edilerek sonrasında aktüer tarafından maddi tazminatın hesaplanmasını talep ettiklerini ve davacının yasal faiz talep edebileceğini belirterek açılan davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
Mahkemece davacıların manevi tazminat istemleri yönünden davanın kısmen kabulü ile davacı ... yönünden 20.000,00 TL, davacı ... yönünden 10.000,00 TL, davacılar ... İbiş, ..., ... ve ... yönünden 2.500,00"er TL manevi tazminatın davalılar ... ve ... Metal Ltd. Şti."nden olay tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine; birleşen dosyada davacı ..."in maddi tazminat davasının kabulü ile toplam 111.699,00 TL maddi tazminatın davalılar ... Genel Sigorta A.Ş. ve ... Metal A.Ş."den olay tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve
müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine karar verilmiş; hükmün, davalı ... Genel Sigorta A.Ş. vekili, davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili ve katılma yolu ile davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 13/03/2017 gün ve 2014/19876 Esas 2017/2602 karar sayılı ilamı ile, bilirkişi raporunun tebliğ edilmesi gerektiği gerekçesiyle diğer temyiz itirazları incelenmeksizin karar bozulmuş ve mahkemece bozma ilamına uyulmuştur.
Bozma sonrası yapılan yargılama sonrasında mahkemece asıl davanın kısmen kabulü ile davacı ... yönünden 30.000,00 TL, davacı ... yönünden 15.000,00 TL, davacılar ... İbiş, ..., ... ve ... yönünden 2.500,00"er TL manevi tazminatın olay tarihi olan 20.03.2010 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalılar ... ve ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd Şti."nden müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacılara verilmesine; davacı ..."in maddi tazminat davasının kısmen kabul kısmen reddi ile ..."ın % 75 kusurlu olduğu nazara alınarak kusur oranında toplam 83.774,25 TL maddi tazminatın davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd Şti."nden olay tarihi olan 20.03.2010 tarihinden, davalı ... Genel Sigorta A.Ş."den -poliçe limiti ile sınırlı olmak üzere- dava tarihi olan 21.02.2012 tarihinden itibaren işleyecek avans faizi ile birlikte müştereken ve müteselsilen tahsili ile davacı tarafa verilmesine, fazlaya ilişkin talebin reddine karar verilmiş; hüküm, davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekili ve davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına, özellikle oluşa uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi raporunda belirtilen maluliyet oranının ve maddi tazminata ilişkin hesaplamanın hükme esas alınmasında bir usulsüzlük bulunmamasına, davalı sürücünün çarptığı araçta yolcu olan davacının kusursuz olmasına
ve manevi tazminatın takdirinde 818 sayılı Borçlar Kanunu"nun 47. maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına göre, davacılar vekilinin (2) ile (3) nolu bentler dışında kalan ve davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin (4) nolu bent dışında kalan yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddi gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı vekili dava dilekçesi ile talep edilen maddi tazminatın davalılardan müştereken müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiş, mahkemece davacının yolcu olarak bulunduğu dava dışı otobüs sürücüsünün kazanın oluşumunda %25, karşı araç sürücüsü davalı ..."ın ise %75 kusur oranına göre hüküm kurularak tazminata hükmedilmiştir. Tek bir olaya bağlı aynı haksız eylemden değişik hukuki nedenlerle sorumlu olanlardan her biri, BK.nun 50. ve 51. (6098 sayılı BK’nun 61 ve 62. md.) maddeleri uyarınca, zarardan müteselsilen sorumludurlar. Müteselsil sorumlulukta, kural olarak borçlulardan her biri, aynı Kanunun"un 141. (6098 sayılı BK’nun 162. md.) maddesine göre, borcun tamamından sorumludurlar. Nitekim, 2918 sayılı KTK.nun 88/1. maddesinde, trafik kazası nedeniyle müteselsil sorumluluk öngörülmüştür. Davacılar, zararlarını müştereken ve müteselsilen talep edebilecekleri gibi yasanın verdiği müteselsilen talep hakkından açıkça vazgeçerek her bir failin kusuru oranında da talepte bulunabilirler.
Davacı vekilinin, dava dilekçesinde maddi zararlarının müştereken ve müteselsilen davalılardan tahsiline karar verilmesi isteminde bulunduğu anlaşılmakla yukarıda açıklanan yasal düzenlemeler gereği davalıların müşterek ve müteselsilen sorumluluk ilkesince, tazminatın tamamından sorumluluğuna hükmetmek gerekir iken yazılı şekilde kusur oranına göre belirlenen miktardan sorumlu olacağı yönünde karar verilmesi doğru görülmemiş, kararın bu nedenle bozulması gerekmiştir.
3- 2918 sayılı KTK.nun 98/1, 99/1. maddeleri ile Zorunlu Mali Sorumluluk Sigorta Poliçesi Genel Şartları"nın B.2. maddesi uyarınca rizikonun, bilgi ve belgeleri ile birlikte sigortacıya ihbar edildiği tarihten itibaren 8 iş günü içinde sigortanın tazminatı ödeme yükümlülüğü bulunmakta, bu sürenin sonunda ödememe halinde temerrüt gerçekleşmektedir. Sigortaya başvurulmadan dava açılması veya icra takibi başlatılması halinde ise bu tarihlerde temerrüt gerçekleşir.
Bu durumda ilke olarak; davadan önce usulüne uygun başvuru yapılmış ise bundan 8 iş günü sonrasında, başvuru yapılmamış ise dava tarihi itibarıyla, belirlenen tazminat alacağının tamamı için anılan tarihlere uygun faiz uygulanması gerekir.
Somut olayda; davacı vekili dava dilekçesine ekli dilekçeleri ile davalı ... şirketlerine başvuru yaptığını beyanla kaza tarihinden itibaren faiz talep etmiş, mahkemece
sigorta şirketi yönünden dava tarihinden itibaren temerrüt faizine hükmedilmiştir. Bu durumda mahkemece; davalı ... şirketinin dava tarihinden önce hangi tarihte temerrüde düştüğü tespit edilerek karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile karar verilmesi doğru görülmemiştir.
4-Bozma neden ve şekline göre, davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. ve Tic. Ltd. Şti. vekilinin vekalet ücretine ilişkin sair temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) numaralı bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekili ve davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine, (2) ve (3) numaralı bentlerde açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, (4) numaralı bentte açıklanan nedenlerle ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti. vekilinin temyiz itirazlarının şimdilik incelenmesine yer olmadığına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılar ile davalı ... Metal ve Loj. Taş. San. Tic. Ltd. Şti"ye geri verilmesine, 10/02/2021 gününde oybirliğiyle karar verildi.
