17. Hukuk Dairesi 2019/4919 E. , 2020/162 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tahkim davasının yapılan yargılaması sonunda; Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti tarafından verilen 29/02/2016 tarih 2016/385 İHK sayılı kararın, süresi içinde davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalılardan... Sigorta A.Ş."nin zorunlu trafik sigortacısı, ... Sigorta A.Ş."nin ise zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı olduğu araçta yolcu olarak bulunan davacının aracın direksyon hakimiyetini kaybetmesi ile 28.12.2013 tarihinde meydana gelen tek taraflı trafik kazasında davacının yaralanarak %34 oranında malul hale geldiğini, davalılara yapılan başvurunun sonuçsuz kaldığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla davalı ... Sigortadan 49.000,00 TL, ... Sigortadan 1.000,00 TL olmak üzere toplam 50.000,00 TL maluliyet tazminatnın davalılardan temerrüt tarihinden itibaren avans faizi ile tahsilini talep etmiş, bedel artırım dilekçesi ile talebini... Sigorta A.Ş. yönünden 210.103,00 TL"ye yükseltmiştir.
Davalı ...Ş. vekili; kaza yapan aracın müvekkili nezdinde trafik sigortasının bulunduğunu, teminatın 250.000,00 TL olduğunu, öncelikle sorumluluğun zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısında olduğunu, buradan poliçe limiti yetmezse müvekkiline müracaat edilebileceğini, kusur incelemesi maluliyetin tespiti ve aktüer hesabının yapılması gerektiğini, avans faizi talebinin reddi gerektiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalı ...,... Türk Sigorta A.Ş. vekili; kaza yapan aracın müvekkili nezdinde zorunlu karayolu taşımacılık sigortasının bulunduğunu, husumet itirazında bulunarak sigortalı aracın işyeri servis taşımacılığı yaptığı esnada meydana geldiğinden şehirler arası ücretli yolcu taşıma faaliyetinde bulunmadığı belirlendiğinden hasar başvurusunun reddedildiğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Sigorta Hakem Heyeti tarafından, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; kazanın işyerine ait servis taşımacılığı sırasında meydana geldiğini, büyükşehir belediye sınırları içerisinde olduğunu bu nedenle taşımacılık sigortası mahiyeti gereği taraflar arasında biletli yolcu taşıma ilişkisi görülmediği gerekçesi ile taşıma sigortacısı... Anonim Türk Sigorta Şirketi bakımından husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine, ... Sigorta A.Ş. bakımından davanın kabulü ile 210.103,00 TL maluliyet tazminatının 13.03.2015 tarihinden itibaren işleyecek avans faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmiş, karara karşı davalı ...Ş. vekili İtiraz Hakem Heyeti nezdinde itiraz etmiştir.
Sigorta İtiraz Hakem Heyeti tarafından davalı ...Ş. vekilinin itirazının reddine karar verilmiş; hüküm davalı ...Ş. vekili tarafından temyiz edilmiştir.
Dava, trafik kazasından kaynaklanan cismani zarar nedeniyle maddi tazminat istemine ilişkindir.
Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları’nın A.1. maddesine göre, “Bu sigorta ile sigortacı, poliçede belirtilen motorlu taşıtta seyahat eden yolcuların, duraklamalar da dahil olmak üzere, kalkış noktasından varış noktasına kadar geçecek süre içinde meydana gelebilecek bir kaza sonucu bedeni zarara uğraması halinde, sigortalının 10.07.2003 tarih ve 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’ndan doğan sorumluluğunu, poliçede yazılı sigorta tutarlarına karar temin eder.“
4925 Sayılı Karayolu Taşıma Kanunu’nun 18. maddesi uyarınca taşımacılar, yolcuya gelebilecek bedeni zararlar için bu Kanunun 17. maddesinde düzenlenen sorumluluklarını sigorta ettirmek zorundadır. Anılan Kanunun 19/son ve Zorunlu Karayolu Taşımacılık Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları"nın B.8. maddeleri hükümlerine göre, meydana gelen zarar öncelikle taşımacının sorumluluk sigortasından karşılanır. Ancak bu sigortanın hiç yapılmamış olması, yapılmış fakat geçersiz hale gelmiş olması, süresinin bitmiş olması veya meydana gelen zararın bu sigorta teminatlarının üzerinde bulunması halinde teminatların üzerinde kalan kısım için, sırasıyla zorunlu mali sorumluluk sigortasına ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortasına başvurulur.
Bahse konu düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, yasa koyucu yolcuların uğradığı bedeni zararlar bakımından taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortacısı, trafik sigortacısı ve varsa ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı bakımından müştereken ve müteselsilen
bir sorumluluk öngörmemiş, sıralı bir sorumluluk düzenlemiştir. Başka bir anlatımla, yolcunun uğradığı bedeni zararlar, taşımayı yapan aracın zorunlu karayolu taşımacılık sigortası kapsamında ise bu aracın trafik veya ihtiyari mali mesuliyet sigortacısının sorumluluğu doğmayacaktır. Ancak limit aşımında sırasıyla zorunlu ve ihtiyari mali mesuliyet sigortacılarının sorumluluğu söz konusu olacaktır.
Somut olayda, davacının çalıştığı işyerine ait servis aracı, işyeri çalışanlarını evlerine götürmek üzere taşıma esnasında tek taraflı kaza yapmıştır. Bu durumda aracın servis aracı olmasına göre, işçi-işveren ilişkisi içerisinde değerlendirildiğinde ücretsiz taşımanın olduğu düşünülemez, taşıma ticaridir. Kaldı ki, aynı kazaya ilgili olarak kazada vefat eden başka bir yolcunun mirasçılarının açtığı, aracın zorunlu karayolu taşıma sigortacısı... Anonim Türk Sigorta A.Ş."nin davalı sıfatıyla bulunduğu, trafik sigortacısı... Sigorta A.Ş."nin ise ihbar olunan sıfatıyla bulunduğu İstanbul... 14. İş Mahkemesi’nin 2014/136 E., 2015/295 K. sayılı dosyasında hükmedilen maddi tazminatlar yönünden verilen kararın Yargıtay 21. Hukuk Dairesi’nin 2017/4027 E. 2018/8379 K. sayılı 19.11.2018 tarihli kararıyla kesinleştiği görülmüştür.
Bu durumda, yukarıda açıklanan düzenlemeler çerçevesinde değerlendirme yapıldığında somut olayda ticari taşıma olup, davalı... ...,... Sigorta A.Ş."nin zorunlu taşımacılık sigorta poliçesi kapsamındaki sorumluluğu ile davalı ...Ş. vekilinin itirazları da dikkate alınarak, sıralı sorumluluk uyarınca Taşıma ve Ticaret Kanunu hükümlerine göre karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda açıklanan nedenlerle davalı ...Ş. vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalı ...Ş."ye geri verilmesine 28/01/2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
