17. Hukuk Dairesi 2019/2559 E. , 2020/2414 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki, ölümlü trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, davanın kısmen kabulüne ilişkin verilen hüküm, davacılar vekili ile davalılar ... Tüketim Ürünl. Tic. A.Ş. ve ... vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacılar vekili, davalıların işleteni, sürücüsü ve trafik sigortacısı olduğu aracın, davacıların oğlu/ kardeşi ... idaresindeki motorsiklete çarpmasıyla ölümlü kaza meydana geldiğini, davacı anne babanın ölenin desteğinden yoksun kaldığını ve tüm davacıların manevi zarara uğradığını belirterek fazlaya ilişkin hakları saklı kalmak ve davalı ... sadece maddi tazminattan sorumlu olmak kaydıyla 2.000,00 TL. maddi ve 120.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalılarda müteselsilen tahsilini talep etmiş; 06.02.2015 tarihli ıslah dilekçesiyle, maddi tazminat taleplerini 25.738,90 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davanın kısmen kabulü ile davacı ... için 12.394,22 TL. ve ... için 13.344,68 TL. maddi tazminatın, davalı ... yönünden dava ve diğer davalılar yönünden kaza tarihinden itibaren müteselsilen tahsiline; davacı ... ve ... için 20.000,00"er TL, davacı ... için 5.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek
yasal faiziyle birlikte sigorta şirketi dışındaki davalılardan müteselsilen tahsiline karar verilmiş; hüküm, davacılar vekili ile davalılar ... Tüketim Ürünl. Tic. A.Ş. ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; temyiz incelemesinden geçerek kesinleşen ceza dava dosyasında alınan, oluşa ve dosya kapsamına uygun olarak düzenlenen uzman bilirkişi heyeti raporundaki kusur oranlarının benimsenmesinde bir usulsüzlük bulunmamasına; manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına; aşağıdaki bentte belirtilen yönler dışında, Dairemizin yerleşik uygulamalarına uygun hesaplamaları içeren raporun hükme esas alınmasında bir isabetsizlik görülmemesine göre; davalılar ... Tüketim Ürünl. Tic. A.Ş. ve ... vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazları ile davacılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan ölüm nedeniyle, ölenin yakınlarının, destekten yoksun kalma ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Destekten yoksun kalma zararının hesabında, destekten yoksun kalanlara müteveffanın sağlığında sağlamış olduğu (ya da ileride sağlaması muhtemel olan) yardımın miktarı doğru biçimde belirlenmelidir. Bu belirlemede, destek ile destek olunan kimse arasındaki yakınlığın derecesi, aralarındaki manevi bağ, davacıların yaşları, dahil oldukları sosyal ve ekonomik çevre, yaşam standartları, cinsiyetleri gibi bakım ilişkisine ve miktarına etkili olabilecek unsurlar da göz önünde bulundurulacaktır.
Davacıların farazi desteği olan ... , kaza tarihinde 16 yaşındadır. Mahkemenin hükme esas aldığı 15.01.2015 tarihli raporda bilirkişi tarafından, desteğin 21 yaşına kadar olan dönemde davacı anne babaya %25"er; 21-25 yaş arası dönemde %15"er; 25 yaşında evlendikten sonra %7,5"ar; çocuğu olduktan sonra %5"er ve davacı babanın destekten çıktığı dönemden sonra davacı anneye %5 pay ayıracağı kabul edilerek hesaplama yapıldığı görülmektedir.
Trafik kazası sonucu ölen çocuk ölmeseydi ana ve babaya bakması muhtemeldir. Uygulamada çocuğun 18 yaşına gelmesi ile birlikte gelir elde edeceği ana ve babasına destek olacağı varsayılmaktadır. Ancak ileriki yaşlarda çocuğun büyüyerek
evleneceği ve en az iki çocuğunun olacağı, gelirinin bir kısmını ana ve babasına da ayıracağı varsayılır. Bu şartlarda çocuğun gelir elde etmesi ile birlikte, evleninceye kadar gelirinin yarısını kendisine ayıracağı yarısını da ana ve babası ile paylaşacağı varsayılması hayatın olağan akışına uygun düşecektir. Ancak çocuk yaşasa idi ileriki yıllarda evlenecektir. Evlenmesi ile birlikte pay esasına göre 2 pay desteğe ayrılacak, 2 pay eşine, birer pay ana ve babaya verilecektir. Destek, ileriki yıllarda evlenmesi ile birlikte bir süre sonra ilk çocuğu ve yine bir süre sonra ikinci çocuğu olacağı varsayılır. Bu nedenle çocukların olacağı süreler içinde desteğe 2 pay, eşe 2 pay, çocuklara birer pay ayrılacak ve ana ve babaya da birer pay verilecektir. Bu durumda ana ve babanın payları 1/8 olacaktır. Esas alınan bilirkişi raporu, davacıların destek paylarının belirlenmesi bakımından hatalıdır.
Diğer yandan; kaza tarihinde 16 yaşında olan desteğin ölümü sebebiyle, annenin çalışıyor olması halinde hem anne hem de baba yönünden hesaplanacak tazminattan, asgari ücretin %5"i oranında; annenin çalışmayıp aile ekonomisine katkısının bulunmadığının tespiti halinde ise, sadece baba yönünden hesaplanacak tazminattan asgari ücretin %5"i oranında yetiştirme giderinin indirilmesi gerektiği gözetilmelidir. Hükme esas alınan raporda; davacı annenin destek zararı hesabında, %5 yetiştirme gideri indirilmiştir. Düzenli bir işi ve geliri olmayan ve ev hanımı olduğu iddia edilen davacı anne için hesaplanan tazminattan yetiştirme gideri düşülmesi doğru değildir.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; Dairemizin yerleşik uygulamaları ile belirlenen ve yukarıda açıklanan destek payları esas alınmak ve geliri olmayan davacı annenin tazminatından yetiştirme gideri düşülmemesi gerektiği gözetilmek suretiyle, davacıların talep edebileceği tazminat miktarının belirlenmesi hususunda, başka bir aktüerya bilirkişisinden rapor alınıp oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerekirken, destek paylarının hatalı (düşük) saptandığı ve hatalı biçimde yetiştirme gideri düşümü yapan rapordaki hesaplamanın kabulü, bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ : Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... Tüketim Ürünl. Tic. A.Ş. ve ... vekilinin tüm temyiz itirazları ile davacılar vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davacılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; aşağıda dökümü yazılı 3.624,14 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... Tüketim
Ürünl. Tic. A.Ş. ve ..."dan alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine 02/03/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
