17. Hukuk Dairesi 2018/5655 E. , 2020/889 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyetin"ce görülen tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kısmen kabulün ilişkin kararın İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince yapılan istinaf incelemesi sonucunda; istinaf başvurusunun kısmen kabulüne ilişkin kararın, süresi içinde davacılar vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra,dosya içerisindeki bütün kağıtlar okunup gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili;29/10/2015 tarihinde, ..."in sevk ve idaresindeki, ruhsat sahibi ... Gıda Hay. San. Ltd. Şti. olan aracın, tek taraflı kaza yapması sonucu meydana gelen trafik kazasında davacıların murisi ..."in vefat ettiğini, davacıların destekten yoksun kaldıklarını beyan ederek, fazlaya ilişkin haklarının saklı tutulması koşuluyla, her bir davacı için 5.000,00"er TL destekten yoksun kalma tazminatının başvuru tarihi olan 26/01/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili; davanın reddini savunmuştur.
Sigorta Tahkim Komisyonu Uyuşmazlık Hakem Heyeti"nce toplanan deliller ve tüm dosya kapsamına göre, davacı eş ... için 162.404,30 TL, davacı ... için 42.847,30 TL, davacı... için 27.413,88 TL, davacı ... için 21.203,65 TL, davacı anne... için 15.180,60 TL destekten yoksun kalma tazminatının davalıdan tahsili ile başvuru sahiplerine verilmesine karar verilmiş, İtiraz Hakem Heyeti davacılar vekili ile davalı vekilinin itirazlarının reddine karar vermiş, hükme karşı davalı vekili istinaf kanun yoluna başvurmuş, Bölge Adliye Mahkemesi"nce tüm dosya kapsamına göre, HMK"nın 352.maddesi gereğince, davalı vekilinin müteveffanın kızı..., ... ve annesi..." e yönelik istinaf başvurularının reddine, HMK"nın 353/1-b-2 maddesi gereğince, davalı vekilinin davacılar eş ... ve müteveffanın kızı ..."e yönelik istinaf başvurusunun kısmen kabulüne, Sigorta Tahkim Komisyonu İtiraz Hakem Heyeti kararının bu davacılar yönünden ( TBK"nın 52.maddesi gereğince, davacı eş ... için verilen 162.404,30 TL tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılması sonucu 129.923,44 TL, müteveffanın kızı davacı ... için verilen 42.847,30 TL tazminattan %20 hatır taşıması indirimi yapılması sonucu 34.277,84 TL destekten yoksun kalma tazminatı verilmesi şeklinde ) düzeltilerek esas hakkında yeniden hüküm kurulmasına, davanın kısmen kabulü ile, davacı eş ... için 129.923,44 TL, davacı ... için 34.277,84 TL, davacı... (müteveffanın kızı) için 27.413,88 TL, davacı ... için 21.203,65 TL, davacı... (mütevaffanın annesi ) için 15.180,60 TL olmak üzere toplam 227.999,41 TL destekten yoksun kalma tazminatının 06/02/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacılara verilmesine karar verilmiş, Bölge Adliye Mahkemesi kararı, davacılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-6100 Sayılı Hukuk Mahkemeleri Kanunu’nun 362/1.a maddesinde öngörülen kesinlik sınırı, 6763 Sayılı Kanunun 44. maddesiyle HMK"ya eklenen EK-Madde 1"de öngörülen yeniden değerleme oranı da dikkate alındığında 2018 yılı için 47.530,00 TL"dir.
Mahkemece, davacı ..."in maddi tazminat davası kabul edilmiş, İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesince davalı tarafın istinaf
başvurusunun kısmen kabulüne karar verilmiştir. Davacı ... bakımından temyize konu edilen karar kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece bir karar verilebileceği gibi, 1/6/1990 gün 3/4 sayılı İçtihadı Birleştirme Kararı uyarınca Yargıtay tarafından da temyiz isteminin reddine karar verilebileceğinden, davacı vekilinin temyiz dilekçesinin hükmün davacı yönünden kesin olması nedeni ile reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava trafik kazasından kaynaklanan destekten yoksun kalma nedeni ile maddi tazminat istemine ilişkindir.
Davalı ... vekili, davacının hatır için taşındığını savunmuş, Bölge Adliye Mahkemesi"nce olayda hatır taşıması olduğu kabul edilerek davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile %20 hatır taşıması indirimi yapılarak, düzeltilerek esas hakkında yeniden hüküm kurulmuştur.
Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda BK"nın 43. (TBK 51. maddesi) maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hakim tazminattan mutlaka indirim yapmak zorunda değilse de bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir. Hatır taşımasından ya da kullanmadan söz edebilmek için yaralanan ya da ölen karşılıksız taşınmış olmalıdır. Taşınan veya kullananın yararının söz konusu olduğu durumda hatır taşıması ilişkisi gündeme geleceğinden işletenin sorumluluğu genel hükümlere göre değerlendirilecek ve tazminattan indirim yapılacaktır. Bu bakımdan hatır taşıma ilişkisinin değerlendirilmesinde taşıma ya da kullanmanın kimin çıkar ve yararına olduğunun saptanması önemlidir. Yarar ekonomik olabileceği gibi, ortak toplumsal değerleri de ilgilendirebilir. Ancak taşıma ve kullanmada işletenin veya eylemlerinden sorumlu olduğu kişilerin bir çıkarı veya yararının bulunması halinde hatır taşımasından söz edilemeyecektir. O halde mahkemece, bu savunma üzerinde durularak, taşımanın hatır için olup olmadığı, tarafların yakınlığı, varsa hatır için taşımanın kimin arzusu ve ne amaçla yapıldığı gibi olayın özel şartları gözönüne alınarak araştırma ve inceleme yapılması, BK.nun 43. madde hükmüne göre tazminattan indirim yapılıp yapılmayacağı karar yerinde tartışılması, sonucuna göre hüküm tesisi gerekmektedir.
Somut olayda, müteveffanın araçta yolcu olduğu, aracın işleteninin kaza tespit tutanağına göre ... Gıda Ltd. Şti. olduğu anlaşılmaktadır. Bölge Adliye Mahkemesi"nce hatır taşıması indirimi yapılırken kararda gerekçeleri belirtilmemiştir. Usul hükümlerine göre mahkeme kararları gerekçeli olmalıdır. O halde mahkemece bu savunmalar üzerinde durulmalı, destek ve araç maliki şirket yönünden BK’nın 43. maddesi uyarınca tazminattan indirim yapılması gerekip gerekmediği hususunda karar yerinde tartışılıp değerlendirilerek, kabul edilmesi halinde gerekçeleri yazılarak hatır taşıması indirimi yapılması gerekirken yazılı şekilde hüküm kurulması doğru görülmemiştir.
SONUÇ:Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz istemlerinin davacı ... yönünden kararın kesin olması nedeni ile REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacılar vekilinin temyiz istemlerinin kabulü ile İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi kararının BOZULMASINA, 6100 sayılı HMK 373/1. maddesi uyarınca işlem yapılmak üzere dava dosyasının İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesine, kararın bir örneğinin İstanbul Anadolu 4. Asliye Ticaret Mahkemesi"ne gönderilmesine ve peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacılara geri verilmesine, 06/02/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
