17. Hukuk Dairesi 2020/1973 E. , 2021/3012 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Çorum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda verilen hükmün temyizen tetkiki davacı vekili ile davalılar ... ve ... Mot. Araç. San. Tic. Ltd. Şti vekili tarafından talep edilmiş, davacı vekilince de duruşma istenmiş olmakla duruşma için tayin edilen 17.03.2021 Çarşamba günü davacı ... ve vekili Av. ... ile davalı ... vekili Av. ... geldi. Diğer davalılar tarafından gelen olmadı. Temyiz dilekçelerinin süresi içinde verildiği anlaşıldıktan ve hazır bulunan taraflar vekilleri dinlendikten sonra vaktin darlığından dolayı işin incelenerek karara bağlanması başka güne bırakılmış olup dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, davalıların işleteni, sürücüsü, trafik ve ihtiyari mali sorumluluk sigortacısı olduğu araçların karıştığı kaza sonucunda, davalı ... tarafından trafik sigortalı araçta yolcu olarak bulunan davacının ağır biçimde yaralandığını, tedavi süresince çalışamadığı gibi çalışma gücünde de azalma meydana geldiğini belirterek,
fazlaya ilişkin haklar saklı kalmak kaydıyla 20.000,00 TL. maddi tazminatın tüm davalılardan kaza (sigortacılar için temerrüt) tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte müteselsilen tahsilini; 150.000,00 TL. manevi tazminatın trafik sigortacısı dışındaki davalılar ile İMSS"cısı olan ... Sigorta"dan kaza (sigortacı için temerrüt) tarihinden işleyecek avans faiziyle birlikte müteselsilen tahsilini talep etmiş; 09.02.2019 tarihli ıslah dilekçesiyle, maddi tazminat taleplerini 411.752,26 TL"ye yükseltmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davalı ... Metro Tur. Ltd. Şti. hakkında açılan davanın husumet yokluğundan reddine; davalı .... hakkındaki manevi tazminat isteminin feragat nedeniyle reddine; davacının maddi tazminat isteminin kısmen kabulü ile 13.023,95 TL"nin dava tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ..."dan tahsiline; 92.252,99 TL. maddi tazminatın davalı ... ve HDI Sigorta bakımından dava tarihinden ve davalı ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ..."dan kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte müteselsilen tahsiline; 20.000,00 TL. manevi tazminatın kaza tarihinden işleyecek yasal faiziyle birlikte davalı ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ..."dan müteselsilen tahsiline, fazla isteğin reddine dair verilen hükme karşı, davacı vekili, davalı .... vekili, davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekili tarafından istinaf kanun yoluna başvurulmuştur.
Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi tarafından; ilk derece mahkemesi kararının usul ve yasaya uygun bulunduğu gerekçesiyle, taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiş; karar, davacı vekili ile davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekilinin, davacı lehine hükmedilen manevi tazminata ilişkin temyiz talebi yönünden; 02.12.2016 tarih ve 29906 sayılı Resmi Gazete"de yayımlanan 6763 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun"un 44/1. maddesi ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu"nun 362/1-a maddesinde yer alan 40.000,00 TL. tutarındaki temyiz sınırı, 01.01.2020 tarihinden itibaren 72.070,00 TL"ye yükseltilmiştir.
Davacı lehine hüküm altına alınan manevi tazminat miktarı (20.000,00 TL) anılan sınırın altında kaldığı ve temyize konu karar anılan tarihten sonra verildiğinden kesin niteliktedir. Kesin olan kararların temyiz istemleri hakkında mahkemece karar verilebileceği gibi 1.6.1990 gün 3/4 sayılı YİBK uyarınca Yargıtay"ca da karar verilebileceğinden; davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekilinin temyiz isteminin, istinaf mahkemesi hükmünün kesin olması nedeniyle reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekilinin, diğer yönlere ilişkin temyiz talebi ile davacı vekilinin temyiz talebi yönünden; dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına; davacının kazaya karışan araçlardan birinde yolcu olması nedeniyle kazada kusurunun bulunmadığı ve karşı aracın tam kusuruna dayanarak dava açtığı, kazaya karışan araç ilgilileri bakımından müteselsil sorumluluğun cari olduğu dikkate alındığında, kusura ilişkin davalı temyizinin yerinde görülmemesine; kaza nedeniyle oluşan maluliyet ile oranının, uzman bilirkişi heyeti tarafından, kaza tarihinde yürürlükte olan mevzuat hükümlerine uygun biçimde belirlendiği ve önceki raporlar arasındaki çelişkilerin giderildiği rapor ile saptanmış ve bu raporun hükme esas alınmış olmasına; davalı İMS sigortacısı .... tarafından, yargılama sırasında davacıya 10.000,00 TL. manevi tazminat ödendiği de dikkate alındığında, manevi tazminatın takdirinde TBK"nun 56. (BK"nun 47.) maddesindeki özel haller dikkate alınarak hak ve nasafet kuralları çerçevesinde hüküm kurulmuş olmasına; davalılar için temerrüt tarihinin kaza tarihi olarak kabulünde bir usulsüzlük bulunmamasına göre; davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekilinin diğer yönlere ilişkin tüm temyiz itirazları ile davacı vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
3-Dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle işgücü kaybı tazminatı ve manevi tazminat istemine ilişkindir.
Davacı, kazadan önce müteahhitlik ve internet cafe işletmeciliği yapıp aylık ortalama 3.000,00 TL. gelir elde ettiğini iddia ederek bu gelir üzerinden hesap edilecek maddi
tazminatın tahsilini istemiş; anılan işlere ilişkin resmi kayıtların (vergi mükellefiyeti- belediye işyeri kayıtları- ticaret odası kayıtları vs) davacının eşi üzerine olduğunu, ama işlerin davacı tarafından yürütüldüğünü beyan edip bu hususlara ilişkin çok sayıda belge (inşaat işlerine ilişkin eşi tarafından davacıya verilen ve her tür yetkiyi içeren vekaletname örneği de dahil olmak üzere) örneği sunmuştur.
Davacının hak kazanacağı işgücü kaybı tazminatının hesaplandığı 27.09.2018 tarihli bilirkişi raporunda; davacı gelirinin iddia edilen gibi 3.000,00 TL. olması- tanık beyanlarındaki gibi 2.500,00 TL. olması ve asgari ücret olarak kabulü ihtimali olmak üzere 3 ayrı gelire göre hesaplama yapılmış; asgari ücret üzerinden hesaplama uygun bulunarak maddi tazminat hüküm altına alınmıştır. Oysa; davacının sunduğu inşaat işleri ve internet cafe işletmeciliğine ilişkin tüm resmi belgeler, davacının eşi ... adına olmakla birlikte, davacı ile eşinin yaşları, davacının eşi tarafından özellikle inşaat işlerinin yürütülmesinin hayatın olağan akışına uyumsuzluğu (eşi tarafından davacıya genel vekaletname verilmiş olması da bu hususu doğrulamakta), davacının iddia ettiği işler dışında başka iş yaptığına dair delil de bulunmadığı için, anılan işleri davacının yaptığını kabulün somut olayın koşullarına daha uygun olduğu gözetilmelidir. Bu itibarla; davacının gelirinin asgari ücretin üzerinde olacağı dikkate alınarak hesaplanacak tazminata karar verilmesi gerektiğinin gözetilmemiş olması doğru olmamıştır.
Açıklanan vakıalar karşısında; tazminatı belirleme görevinin mahkemede olduğunu da dikkate alarak, davacının gelirinin asgari ücretin üzerinde olacağını gözetmeden karar veren ilk derece mahkemesi uygulamasının hatalı olması nedeniyle, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekilinin temyiz dilekçesinin, hüküm altına alınan manevi tazminat yönünden kararın kesin olması nedeniyle, HMK"nun 362/1-a ve 362/2 maddeleri uyarınca REDDİNE; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ... vekilinin diğer yönlere ilişkin temyiz itirazları ile davacı vekilinin sair temyiz itirazlarının REDDİNE; (3) nolu bentte açıklanan nedenlerle,
davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile 6100 sayılı HMK"nun 371/1-a maddesi gereğince, Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına; aynı Kanun"un 373/1. maddesi uyarınca, dosyanın Çorum 2. Asliye Hukuk Mahkemesi"ne ve Dairemiz karar örneğinin Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi"ne gönderilmesine; 3.050,00 TL vekalet ücretinin davalılardan alınarak duruşmada vekille temsil olunan davacıya verilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine, aşağıda dökümü yazılı 4.384,80 TL kalan onama harcının temyiz eden davalılar ... Motorlu Araçl. San. Ltd. Şti. ve ..."dan alınmasına 22/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.
