17. Hukuk Dairesi 2018/3815 E. , 2020/2702 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı asıl ve birleşen 2014/1486 E. sayılı davanın reddine, birleşen 2016/502 E. sayılı davanın kısmen kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davacı vekili ile davalı ... tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, asıl ve birleştirilen davalarda, trafik sigortası bulunmayan, davalıların maliki ve davalılardan ..."nin sürücüsü olduğu aracın karıştığı kazada ölenin hak sahiplerine tazminat ödediğini, ödenenin rücuan tahsili amacıyla davalılar aleyhine icra takibi başlatıldığını, davalıların takibe itirazı ile takibin durduğunu açıklayıp itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı ..., açılan davanın haksız olduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Davalılar ... ve ... vekili, zamanaşımının dolduğunu ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, toplanan delillere ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davalılar ... ve ... aleyhine açılan asıl davada, davacının rücu hakkı bulunmadığından açılan davanın reddine, davalılar ... ve ... aleyhine açılan birleştirilen davanın zamanaşımı nedeniyle reddine, davalı ... aleyhine açılan birleştirilen davanın kısmen kabulü ile itirazın 67.404,51 TL"lik kısmına yönelik iptali ile takibin bu miktar üzerinden devamına, fazlaya ilişkin talebin ve icra inkar tazminatı talebinin reddine karar verilmiş; hüküm, davacı vekili ile davalı ... tarafından temyiz edilmiştir.
1-Davalı ..."nin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön bulunmamasına göre davalı ..."nin tüm temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Davacı vekilinin temyiz itirazları yönünden yapılan incelemede;
Dava, ... tarafından ödenen tazminatın rücuan tahsili istemi ile başlatılan takibe vaki itirazın iptali istemine ilişkindir.
Davacı vekili, meydana gelen kaza nedeni ile ölenin hak sahipleri tarafından müvekkili aleyhine dava açıldığını, yargılama sonunda hükmedilen tazminatın müvekkilince icra dosyasına ödendiğini, davalıların araç malikleri ve sürücüsü olarak sorumlu olduklarını, ödenenin rücuan tahsili amacıyla başlatılan takibe davalıların itiraz ettiklerini açıklayıp itirazın iptali ile takibin devamına karar verilmesini talep etmiş, araç maliki olan davalılar ... ve ... zamanaşımı definde bulunmuş, mahkemece zamanaşımı definin kabulü ile bu davalılar aleyhine açılan birleştirilen davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Somut olayda davalı ..."nin sürücüsü olduğu aracın 19.09.2004 tarihinde karıştığı kazada ölenin hak sahipleri tarafından aracın trafik sigortası bulunmadığından ... aleyhine ve aracın sürücüsü ... aleyhine dava açılmış, birleştirilen dava ile aracın kayıt
maliki ... aleyhine dava açılmıştır. Yapılan yargılama sonunda mahkemece 09.11.2009 tarihinde davanın kabulüne karar verilmiş, kararın hak sahiplerince takibe konulması üzerine ... tarafından icra dosyasına 03.02.2010 tarihinde ödeme yapılmış, bu sırada anılan kararın kayıt maliki ... tarafından temyiz edilmesi üzerine, Dairenin 06.03.2013 tarihli ilamı ile kayıt maliki olarak gözüken davalı ..."nin savunmalarında belirttiği, aracın noterden satıldığına dair satım sözleşmesinin araştırılarak davalının işletenlik sıfatının bulunup bulunmadığının tespit edilmesi gerektiğine karar verilmiş, bozma ilamına uyulmasının ardından yapılan yargılamada davalı ..."nin kazaya neden olan aracı noter aracılığı ile sattığı, işleten sıfatının bulunmadığı, aracın ... tarafından ..., ... ve ..."ye satıldığı gerekçesi ile ... aleyhine açılan davanın husumetten reddine karar verilmiş, anılan karar 13.09.2013 tarihinde kesinleşmiştir.
... tarafından ödenen tazminatın rücuan tahsili amacı ile aracın kayıt maliki olarak gözüken ... ve araç sürücüsü ... aleyhine 02.03.2010 tarihli icra takibi başlatılmış, takip üzerine kayıt maliki ... tarafından açılan menfi tespit davası ile de aracın malikinin ... olmadığı tespit edilmiştir.
Bu kez aracın maliklerinin ... ve ... olduğunun öğrenilmesi üzerine ... tarafından davalılar ... ve ... aleyhine birleştirilen davaya konu olan icra takibi 14.03.2012 tarihinde başlatılmıştır. Bu takibe davalıların itiraz etmesi üzerine temyize konu eldeki birleştirilen dava açılmış, davalıların zamanaşımı defi nedeniyle mahkemece davacının ödeme tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımı süresi geçtikten sonra bu davalılar aleyhine icra takibi başlatıldığı gerekçesi ile birleştirilen davanın zamanaşımı nedeniyle reddine karar verilmiştir.
Karar usul ve yasaya aykırı olup bozmayı gerektirmektedir.
Motorlu araç kazalarında tazminat yükümlülerinin birbirlerine karşı rücu hakları KTK"nın 109.maddesi 4.fıkrasına göre kendi yükümlülüklerini tam olarak yerine getirdikleri ve rücu edilecek kimseyi öğrendikleri günden başlayarak 2 yılda zamanaşımına uğrar.
Uyuşmazlık, davanın zamanaşımı süresi içinde açılıp açılmadığı noktasındadır. KTK 109/son maddesi ile rücu davasın da 2 yıllık zamanaşımı süresi olduğu düzenlenmiştir.
Davacı ... hak sahiplerine 03.02.2010 tarihinde ödeme yapmıştır. Yine davacı ödeme yaptıktan sonra müteselsil sorumlu kayıt maliki aleyhine icra takibi başlatmış, takip sırasında takip borçlusunun araç maliki olmadığı, aracına noter aracılığı ile eldeki bu davadaki davalılara satıldığı mahkeme kararı ile tespit edilmiş, bu karar 13.09.2013 tarihinde kesinleşmiş olup davacı ... tarafından henüz karar kesinleşmeden dahi asıl araç malikleri olan davalılar aleyhine 14.03.2012 tarihinde takip başlatılmıştır.
Mahkemece zamanaşımının başlangıç tarihi davacı ... Hesabının yükümlülüğünü yerine getirdiği, icra takibine ödeme yaptığı 03.02.2010 tarihi esas alınarak takip tarihi dikkate alındığında 2 yıllık zamanaşımın dolduğu kabul edilmiş ise de mahkemenin bu kabulü KTK"nın 109/son maddesine uygun değildir. Zamanaşımının işlemeye başlaması için tazminat yükümlüsünün kendi yükümlülüğünü yerine getirdikten sonra rücu edilecek olanı da öğrenmesi gerekmektedir. KTK"nın 20/d maddesine göre aracın tescil kaydında malik olarak yazılı olan kişinin işleten sıfatına sahip olduğu düzenlenmiş, davacı ... tarafından da kayıt maliki olarak görünen ... aleyhine 02.03.2010 tarihinde süresi içinde takibe girişilmiştir. Ancak kayıt maliki ..."in temyizi ve bozma ilamı doğrultusunda yapılan yargılamada aracın ... tarafından eldeki bu davadaki davalılar ... ve ..."e satıldığı anlaşılmış, ... aleyhine açılan davanın husumetten reddine dair karar 13.09.2013 tarihinde kesinleşmiştir. Davacı tarafından aracın işleteninin davalılar ... ve ... olduğu 19.09.2013 tarihinde kesinleşen karar ile öğrenildiğine ve davacı tarafından davalılar ... ve ... aleyhine 14.03.2012 tarihinde takip başlatıldığına göre iki yıllık zamanaşımı süresinin dolduğundan söz edilemeyecektir.
Davacının, rücu sorumlularını öğrendiği tarihten itibaren iki yıllık süre geçmeden icra takibine giriştiği, zamanaşımının dolmadığı gözetilerek işin esasına girilerek karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulmasına karar vermek gerekmiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalı ..."nin tüm temyiz itirazlarının REDDİNE, (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle davacı vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün davacı yararına BOZULMASINA, aşağıda dökümü yazılı 3.455,27 TL kalan onama harcının temyiz eden davalı ..."den alınmasına, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davacıya geri verilmesine 05/03/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
