17. Hukuk Dairesi 2017/1054 E. , 2020/30 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ :Ticaret Mahkemesi
Taraflar arasındaki rücuen tazminat davası üzerine yapılan yargılama sonunda, kararda yazılı nedenlerle, asıl ve birleşen davanın reddine ilişkin verilen hüküm, davalılar ... ve T.C. Ulaştırma Bakanlığı vekili tarafından süresi içinde temyiz edilmekle, dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Asıl davada, davacı vekili; davacı tarafından 3 ayrı sigorta poliçesi ile teminat altına alınan ... Hava Servisi A.Ş"nin işletmesindeki bina, demirbaşlar, içindeki emtia, muhteviyatı ve terminal sahasında kullanılan araçların ...,... Havalimanı Kargo (C) terminalinde çıkan yangın sonucu hasara uğradığını, hasar bedelinin sigortalıya ödenip haklarına halef olunduğunu, hasarın meydana gelmesinde davalı özel ve kamu hukuku tüzel kişilerinin kusurlu olduğunu belirterek, fazlaya ve dava tarihinden sonra belirlenip ödenecek miktarlara ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla 3.024.088,66 USD maddi tazminatın ödeme tarihinden işleyecek devlet bankalarının dövize uyguladığı en yüksek faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Birleşen davada, davacı vekili; asıl davaya konu yangın olayı nedeniyle sigortalılarına 611.623,23 USD daha tazminat ödeyip haklarına halef olduklarını, davalıların yangın olayı nedeniyle sorumlu olduklarını belirterek 611.623,23 USD tazminatın ödeme tarihinden işleyecek devlet bankalarının dövize uyguladığı en yüksek faiziyle birlikte davalılardan müteselsilen tahsilini talep etmiştir.
Davalılar vekilleri, davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, iddia, savunma, yapılan yargılama ve toplanan delillere göre; davalılar Havaalanları Yer Hizmetleri A.Ş. ..., Devlet Hava Meydanları İşletmesi ve ... Sigorta A.Ş. yönünden feragat nedeniyle davanın reddine; davalı ... ve ... hakkında açılan davada idari yargı görevli olduğundan, adı geçen davalılar hakkındaki davanın görev yönünden reddine; davalılar S Sistem Lojistik Hizmetleri A.Ş, ... Sigorta A.Ş. ve ... ...Türk Sigorta A.Ş. hakkındaki dava taraflarca takip edilmediğinden, yasal süre içinde yeniden başvuru oluncaya kadar bu davaların işlemden kaldırılmasına, yasal sürede bir yenileme olursa, iş bu davadan tefriki ile yeni esasa kaydedilerek yargılamaya devam edilmesine, yasal süre içinde bu davalar yenilenmez ise bu davalılar yönünden de ek karar yazılmasına dair verilen hükmün, davalılar ... ve Ulaştırma Bakanlığı vekili tarafından temyizi üzerine, Dairemizin 11.12.2014 tarih, 2013/7665 Esas ve 2014/18240 Karar sayılı ilamı ile; "taraflar arasındaki uyuşmazlığın, üzerinde serbestçe tasarrufta bulunulabilecek hakka ilişkin olduğu ve davacının davalılardan Havaalanları Yer Hizmetleri A.Ş, Devlet Hava Meydanları İşletmesi ve ... Sigorta A.Ş. hakkındaki davadan feragat ettiği; davaya konu edilen rücu tazminatının tüm davalılardan müteselsilen talep edildiği; davacının müteselsil borçlulardan bir kısmı hakkındaki davadan ve alacak haklarından feragat etmiş olmasının, 6098 sayılı TBK"nun 166 vd. maddeleri (818 sayılı BK m. 147) çerçevesinde diğer müteselsil borçlu davalılara da sirayet edip etmeyeceği ve feragat beyanının bu davalıları da kapsayıp kapsamadığı hususunun, Yargıtay İBK"nun 11.04.1940 gün ve 70 sayılı ve YHGK"nun 21.11.1981 gün ve 1981/2-551 sayılı kararları uyarınca da değerlendirilmesinin gerektiği" gerekçesiyle karar bozulmuştur.
Mahkemece, bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonunda; davalılar ... A.Ş, ... ve ... Sigorta A.Ş. hakkındaki karar, önceki verilen feragat kararı çerçevesinde kesinleştiğinden, bu davalılar yönünden karar verilmesine yer olmadığına; davalılar ... Lojistik Hizmetleri A.Ş, ... Sigorta A.Ş. ve ... yönünden, dava süresinde yenilenmediğinden, davanın açılmamış sayılmasına; davalılar Ulaştırma Bakanlığı ve ... hakkında açılan davada görevli yargı yeri idare mahkemeleri olmakla, adı geçen davalılar yönünden davanın yargı yolu nedeniyle reddine karar verilmiş; hüküm, davalılar ... ve Ulaştırma Bakanlığı vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Asıl ve birleşen dava, işyeri sigorta poliçesi gereği sigortalısına ödeme yapan davacının ödediği bedelin, zarardan sorumlu olduğu iddia edilen davalılardan rücuen tahsili istemine ilişkindir.
Mahkeme tarafından Dairemizin bozma ilamına uyulmasına karar verilip yargılamaya devam edilerek hüküm tesis edilmiş ise de; bir kısım davalılar hakkındaki davadan ve davaya konu alacak hakkından feragatin, müteselsilen zarardan sorumlu olduğu iddia edilen diğer davalılara sirayet edip etmeyeceği ve bu davalıların da feragatten yararlanıp yararlanmayacağının değerlendirilmesi gerekliliğine bozma ilamında işaret edilmiş olmasına rağmen, mahkemece, davalılar ... ve Ulaştırma Bakanlığı"nın sorumluluğunu değerlendirme görevinin idari yargıya ait olduğu, bu konuda yapılacak bir değerlendirmenin idari yargının görev alanına müdahale niteliği taşıyacağı gerekçesiyle, uyulan bozma ilamı gereklerinin yerine getirilmediği (bozma ilamında belirtilen biçimde değerlendirme yapılmadığı) görülmektedir. Bozma ilamına uyma kararı veren mahkemenin, bozma gereklerine uygun biçimde gerekli tüm değerlendirmeleri yapması ve taraflar arasındaki uyuşmazlığı çözüp davayı sonlandırması gerekir.
Açıklanan vakıalar karşısında mahkemece; uyulmasına karar verilen bozma ilamında belirtilen biçimde, bir kısım davalılar hakkındaki feragatin, müteselsilen sorumlu olduğu iddia edilen diğer davalılara sirayet edip etmeyeceğinin, 6098 sayılı TBK"nun 166 vd. maddeleri (818 sayılı BK m. 147) ile Yargıtay İBK"nun 11.04.1940 gün- 70 sayılı ve YHGK"nun 21.11.1981 gün- 1981/2-551 sayılı kararları uyarınca değerlendirilerek karar verilmesi gerekirken, uyulan bozma ilamı gereklerine aykırı biçimde ve yazılı şekilde hüküm tesisi bozmayı gerektirmiştir.
2-Bozma ilamının kapsam ve şekline göre, davalılar Ulaştırma Bakanlığı ve ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik gerek görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar Ulaştırma Bakanlığı ve ... vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA; (2) nolu bentte açıklanan nedenlerle, davalılar Ulaştırma Bakanlığı ve ... vekilinin diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, 27/01/2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
