17. Hukuk Dairesi 2019/6268 E. , 2020/6763 K.
"İçtihat Metni"MAHKEMESİ : Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki tazminat davasının yapılan yargılaması sonunda kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine Adana Bölge Adliye Mahkemesi 3.Hukuk Dairesince istinaf başvurusunun kısmen kabulüne dair verilen kararın süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili müvekkilinin 10/10/2015 tarihinde meydana gelen kaza sonucu yolcu olduğu araçta yaralanarak sakat kaldığını, davalı şirketin tam tazminatla mükellef olduğunu, davalı ... Hesabının hem karşı araç hem de müvekkilin yolcu olarak bulunduğu aracın kusurlarından ayrı ayrı sorumlu olduğunu, fazlaya ilişkin hakkını saklı tutarak 100,00 TL maddi tazminat tutarının temerrüt faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiş ayrıca 08/05/2018 tarihli bedel arttırım dilekçesi ile dava değerini geçici iş göremezlik tazminatı 10.906,39 TL, sürekli işgücü kaybı tazminatı 96.538,23 TL toplam 107.538,23 TL tazminatın faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı vekili davanın yetkili mahkemede açılmadığını, davacının kendi güvenliği için gerekli olan güvenlik önlemlerini almayarak zararın artmasında etkili olduğunu,
dava konusu olayda hatır taşıması söz konusu olduğunda davanın davalıya yöneltilmesinin mümkün olmadığını, bu nedenle davanın reddine karar verilmesini savunmuştur.
İlk derece mahkemesince Davanın kabulü ile,107.538,23TL tazminatın dava tarihi olan 08/03/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine karar verilmiş hükme karşı davalı vekilince istinaf kanun yoluna başvurulmuştur. Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabul-kısmen reddi ile 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 353/1-b/2. maddesi hükmü uyarınca düzelterek yeniden esas hakkında karar verilmek üzere Adana 3. Asliye Ticaret Mahkemesinin 27/11/2018 tarih ve 2017/1144 Esas ve 2018/1071 Karar sayılı kararının kaldırılmasına, davanın kısmen kabulü ile 96.631,84 TL kalıcı maluliyetten kaynaklanan tazminatın dava tarihi olan 08/03/2016 tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile davalıdan tahsili ile davacıya ödenmesine, fazlaya ilişkin kısmın reddine karar verilmiş ,davalı vekili karara karşı bu kere temyiz yoluna başvurmuştur.
1-Dosyadaki yazılara kararın dayandığı delillerle gerektirici sebeplere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına göre davalı vekilinin aşağıdaki bent kapsamı dışında kalan ve yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine karar vermek gerekmiştir.
2-Dava, trafik kazası sonucu oluşan cismani zarar nedeniyle işgöremezlik tazminatı istemine ilişkindir.
Mahkemece alınan 04.10.2016 tarihli kusur bilirkişisi raporunda davacının yolcu olarak bulunduğu motosiklet sürücüsü Sait Kılınç"ın %40 kazaya karışan karşı motosiklet sürücüsünün ise kazanın oluşumunda %60 kusurlu olduğu rapor edilmiştir. Davacı dava dilekçesinde Kazaya karışan her iki aracın da ZMM sigortası olmadığından Güvence hesabınının tam tazminatla mükellef olduğu ve her iki aracın kusurlarından ayrı ayrı sorumlu olduğunu belirterek dava açmıştır. Bölge Adliye mahkemesince davacının geçici iş göremezliğine ilişkin belirlenen zararından davalının sorumlu olmadığı belirtilerek ilk derece mahkemesi kararı kaldırılmış ve 96.631,84TL kalıcı maluliyetinden kaynaklanan tazminattan kazaya karışan araçların kusur oranları dikkate alınmadan davalı ... tazminattan sorumlu tutulmuştur. Bu durumda Güvence
Hesabı"nın ... Yönetmeliğine göre ödediği tazminatın araç maliklerine ayrı ayrı rücu edeceğinden davacının dava dilekçesindeki talebide gözönünde bulundurularak davalı ... hesabının tazminattan sorumluluğunun kazaya karışan araçların kusur oranlarına göre ayrı ayrı belirlenerek hüküm kurulması gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru olmamıştır.
3-Zararın meydana gelmesinde veya artmasında mağdurun da kusurunun bulunması halinde sözkonusu olan müterafik kusur Borçlar Kanunu"nun 44. maddesinde (6098 sayılı TBK md. 52) düzenlenmiştir. Mağdurun kusurunun zararın meydana gelmesinde başlıca etken olması halinde zarar verenin sorumluluğunun kalkması sözkonusu olabileceği gibi belirlenen kusura göre zarar ve ziyandan indirim yapılmasını da gerektirebilir. Somut olayda; kazadan sonra düzenlenen tespit tutanağında davacı yolcunun koruyucu tertibatlardan dizlik takıp takmadığı belirtilmemiştir. Dosyada aldırılan ATK raporuna göre davacının yaralanmasının, sağ femur kırığı ve sağ tibia açık kırığına dayandığı ve kalıcı iş görmezliğinin %16,2 geçici iş göremezliğinin ise 9 ay olduğu rapor edişmiştir.Bu durumda, davacının kazalı motosiklete koruyucu ekipman kullanmaksızın (dizliksiz) bindiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Müterafik kusur indiriminde, her somut olayın özelliğine göre olayın meydana geliş tarzı ve zararın artmasında zarar görenin kusurlu davranışının sonuca etkisi değerlendirilerek uygun oranda bir indirim yapılması gerekmektedir. Buna göre hesaplanan tazminattan Dairemiz uygulamalarına göre BK. 44. maddesi gereğince %20 oranında müterafık kusur indirimi yapılması gerekirken, yazılı olduğu şekilde hüküm kurulması da doğru görülmemiştir.
4-Davalı vekili cevap dilekçesinde davacının, motosiklette hatır için taşındığını ileri sürerek belirlenecek zarardan indirim yapılması gerektiğini bildirmiştir. Hatır taşımaları bir menfaat karşılığı olmadığı cihetle, bu gibi taşımalarda 818 sayılı BK.’nun 43. maddesi uyarınca tazminattan uygun bir indirim yapılması, gerek öğretide gerekse Yargıtay İçtihatlarında benimsenmiş ve yerleşmiş bulunmaktadır. Hâkim, tazminattan mutlaka indirme yapmak zorunda değilse de, bunun dahi gerekçesini kararında tartışması ve nedenlerini göstermesi gerekir.Dairemizin yerleşik uygulamasına göre hatır taşıması indirim oranı %20"yi geçemeyecektir.
İlk derece mahkemesince dosya kapsamında davacının hatır için taşındığına dair bilgi olmadığı gerekçesi ile belirlenen tazminattan hatır taşıması indirimi yapılmamış yine bölge adliye mahkemesince de kazaya karışan her iki aracın da ZMMS poliçesinin olmamasından ötürü davalı ... hesabına her iki araç yönünden dava yöneltidiği ve bu kapsamda davalının sorumluluğunun değişmeyeceğinden bahisle hatır indirimi yapılmamasının yerinde olduğu sonucu ile davalı vekilinin bu istinaf sebebi red edilmiştir.Ancak varılan sonuç dosya kapsamına uygun olmamıştır.
Somut olayda kolluktaki ifadesinde dava dışı Sait Kılıç isimli arkadaşının kullandığı motosikletin arkasında oturduğunu ve birlikte gezdiklerini beyan etmiştir. Bu durum karşısında davacının yolcu olduğu kaza yapan araçta hatır için taşındığı sabittir. Diğer yandan istinaf mahkemesi davalının sorumluluğunun değişmeyeceği görüşüne de katılmak mümkün değildir. Yukarıda 2 nolu bentte açıklandığı gibi ... ödediği miktarı yönetmelik gereği sorumlularına rücu edecektir. Böylece kazaya karışan araçların sorumlularının hukuki durumlarının ayrı ayrı belirlenmesi gerekir. O halde davacının yolcu olduğu aracın kusur oranına göre belirlenen tazminattan %20 oranında hatır taşıması indirimi yapılması gerekirken yazılı olduğu şekilde karar verilmesi doğru olmayıp bozmayı gerektirmiştir.
SONUÇ: Yukarıda 1 numaralı bentte açıklanan nedenlerle davalı vekilinin sair temyiz itirazlarının reddine 2, 3 ve 4 numaralı bentte açıklanan ndenlerle davalı vekilinin temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesinin kararının BOZULARAK KALDIRILMASINA, dava dosyasının Bölge Adliye Mahkemesi’ne gönderilmesine, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalıya geri verilmesine 10.11.2020 tarihinde oybirliği ile karar verildi.
