17. Hukuk Dairesi 2018/2430 E. , 2020/1311 K.
"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk Mahkemesi
Taraflar arasındaki tasarrufun iptali davasının yapılan yargılaması sonunda; kararda yazılı nedenlerden dolayı davanın kabulüne dair verilen hükmün süresi içinde davalılar ... ve ... vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine dosya incelendi, gereği düşünüldü:
-K A R A R-
Davacı vekili, müvekkili adına davalılardan ... aleyhine 16.12.2009 tanzim tarihli 50.000,00 Euro bedelli senet ile İstanbul 1.İcra Müdürlüğü"nün 2010/15634 sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, takibin kesinleşmesi üzerine taraflarınca 18.08.2010 tarihinde davalı borçluya ... 6.İcra Müdürlüğü"nün 2010/284 Talimat sayılı dosyası ile hacze gidildiğini, haciz esnasında borçlunun yeterince haczi karşılayacak miktarda malı bulunmadığı, ... Tapu Sicil Müdürlüğünden gelen cevabi yazı ile davalı borçlu adına kayıtlı 4 taşınmazını dava konusu alacağın doğumundan hemen 6 gün sonra 22.12.2009 tarihinde alelacele satışlarını gerçekleştirdiğini, davalılar kardeş olup, davalılar arasında yapılan tasarrufların bağışlama hükmünde olduğunu ve ızrar kastı aranmaksızın iptale tabi olduğundan gerçekleştirilen tasarrufların İİK.nun 277 ve devamı ile 280. maddelerine göre davacı alacaklı yönünden İstanbul 1. İcra Müdürlüğü"nün 2010/15634 sayılı dosyasına konu alacak ve ferileriyle sınırlı olmak üzere iptaline, İİK.nun 283. maddesine göre iş bu taşınmazlar üzerinde cebri icra yoluyla haciz ve satış isteme yetkisi tanınmasın karar verilmesini talep etmiştir.
Davalılar vekili, müvekkilleri ... ve ..."in ..."da ikamet ettiklerini, genel yetkili mahkemenin ... Asliye Hukuk Mahkemeleri olduğunu, kaldı ki tasarrufun iptali talep edilen taşınmazların da ..."da
bulunduğu dikkate alındığında, yargılama safahatinde yapılacak keşif ve bilirkişi incelemesi açısından da davanın ... Mahkemeleri"nde görülmesinin usul ekonomisi bakımından daha uygun olduğu kanaatinde olduklarını, yetki itirazlarının kabulü ile davanın ... Asliye Hukuk Mahkemesi"nde açılmak üzere yetki itirazlarının kabulüne karar verilmesini, söz konusu taşınmazların üzerindeki hissenin davalı müvekkili ... tarafından diğer davalı ..."e ivazsız devredilmiş olmadığını, ... ... Bankası ... Şubesinde bulunan hesabından çekmiş olduğu paralar ile diğer davalı ..."e ya da onun nam ve hesabına Mayıs 2011"e kadar söz konusu taşınmazların değerinden çok fazlasını ..."e ödediğini ileri sürerek davanın reddini savunmuştur.
Mahkemece, yetki itirazına ilişkin olarak, davalıların her ikisinin de yerleşim yerinin ... olması nedeniyle yetki ilk itirazında haklı olunduğu gerekçesiyle mahkemenin yetkisizliğine, dosyanın yetkili ... Asliye Hukuk Mahkemesi’ne gönderilmesine karar verilmiş hüküm davacı tarafından temyiz edilmiş ve Dairemizin 12/05/2014 tarih 2013/1328-2014/7419 E-K sayılı hükmü ile onanmasına karar verilmiştir.
Onama kararı sonrası dava dosyası ... Asliye Hukuk Mahkemesine gönderilmiş ve bu mahkeme tarafından davanın kabulü ile dava konusu ... İli, Yenimahalle İlçesi, Demetgül Mahallesi, 15956 ada, 1 parselde bulunan 18 nolu bağımsız bölümdeki ve 15944 ada, 4 parselde bulunan 33 ve 37 nolu bağımsız bölümlerdeki borçlu ... hissesinin diğer davalı ..."e satışına ilişkin tasarrufların iptaline, davacının alacak ve ferileri ile sınırlı olmak kaydıyla davacıya tasarrufa konu taşınmazlardaki borçlu hisselerinin haciz ve satışını isteyebilme yetkisi verilmesine ve yine dava konusu ... İli, Yenimahalle İlçesi, ... Mahallesi, 15957 ada 1 parsel 29 nolu bağımsız bölümde bulunan hissenin davalılar arasındaki yapılan tasarrufun iptaline, alıcı ..."in taşınmazı üçüncü kişiye devrettiği anlaşıldığından ve davacı vekilinin bu taşınmazla ilgili talebini tazminata çevirdiğinden dava tarihindeki hisse bedeli olan 15.000,00 TL nin davalılardan ..."den alınıp davacıya ödenmesine, karar verilmiş; hüküm, davalılar vekili tarafından temyiz edilmiştir.
1-Dosya içerisindeki bilgi ve belgelere, mahkeme kararının gerekçesinde dayanılan delillerin tartışılıp, değerlendirilmesinde usul ve yasaya aykırı bir yön
bulunmamasına göre davalılar vekilinin aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan sair temyiz itirazlarının reddine, karar vermek gerekmiştir.
2-Dava İİK 277 ve devamı maddeleri gereğince açılmış tasarrufun iptali istemine ilişkindir.
İİK.nin 282. maddesi gereğince iptal davaları borçlu ve borçlu ile hukuki muamelede bulunan veya borçlu tarafından kendilerine ödeme yapılan kimseler ile bunların mirasçıları aleyhine açılır. Ayrıca, kötü niyetli üçüncü şahıslar hakkında da iptal davası açılabilir. İİK’nın 283/II maddesine göre de iptal davası, üçüncü şahsın elinden çıkarmış olduğu mallar yerine geçen değere taalluk ediyorsa, bu değerler nispetinde üçüncü şahıs nakden tazmine (davacının alacağından fazla olmamak üzere) mahkûm edilmesi gerekir. Bu ihtimalde 3. kişinin sorumlu olduğu miktar, elden çıkarılan malın o tarihteki gerçek değeridir. Bir başka anlatımla dava ve tasarrufa konu malı elinde bulunduran şahsın kötü niyetli olduğunun kanıtlanamaması halinde dava tümden reddedilmeyip borçlu ile tasarrufta bulunan şahıs, tasarrufa konu malı elinden çıkardığı tarihteki gerçek değeri oranında ve alacak miktarı ile sınırlı olarak tazminata mahkum edilmeleri gerekir.
Somut olayda, dava konusu ... İli, Yenimahalle İlçesi, Demetgül Mahallesi, 15957 ada, 1 parsel, 29 nolu bağımsız bölümdeki hissenin dördüncü kişiye devredilmiş olması nedeniyle davacı vekili 08.12.2015 tarihli dilekçesi ile bu taşınmazla ilgili talebini tazminata çevirdiğinden mahkemece bilirkişi tarafından tespit edilen davalı ...’in dava konusu taşınmazı elden çıkardığı tarih olan 08.04.2011 tarihindeki 12.187,50 TL (Takip konusu alacak ve fer"ileriyle sınırlı olarak)değerindeki bedel dikkate alınarak karar verilmesi gerekirken dava açılış tarihi olan 19.01.2012 tarihindeki 15.000,00 TL değerindeki bedelin dikkate alınarak yazılı şekilde hüküm kurulması isabetli değildir.
3-Davanın kabulüne karar verildiğine göre HUMK.’nun 389. maddesi uyarınca, hükmün taraflara yükletilen ödevlerin ve bahsedilen hakların hiçbir kuşku ve tereddütü gerektirmeyecek şekilde çok açık ve icra (infaz) edilebilir nitelikte olması gerekir. Somut olayda, mahkemece dava konusu ... İli, Yenimahalle İlçesi, Demetgül Mahallesi, 15956 ada, 1 parselde bulunan 18 nolu bağımsız bölümdeki ve 15944 ada, 4 parselde bulunan 33 ve 37 nolu bağımsız
bölümlerdeki taşınmazlarla ilgili tasarrufların iptaline karar verildiği halde, icra dosya numarası belirtilmeden, davacının alacak ve ferileri ile sınırlı olmak kaydıyla davacıya tasarrufa konu taşınmazlardaki borçlu hisselerinin haciz ve satışını isteyebilme yetkisi verilmesi isabetli değildir.
4-Tasarrufun iptali davalarında, vekalet ücreti iptali istenen tasarrufun tasarruf tarihindeki değeri ile takip konusu alacak (aciz belgesine bağlanmış ise aciz belgesindeki değer) miktarı karşılaştırılarak düşük olan değer üzerinden nispi olarak hesaplanması gerekir. Somut olayda kendisini vekille temsil ettiren davacı ... yararına nispi vekalet ücreti takdiri gerekirken maktu vekalet ücreti takdiri doğru görülmemiştir.
SONUÇ: Yukarıda (1) nolu bentte açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin yerinde görülmeyen sair temyiz itirazlarının reddine, (2), (3) ve (4) nolu bentlerde açıklanan nedenlerle davalılar vekilinin temyiz itirazlarının kabulü ile hükmün BOZULMASINA, peşin alınan harcın istek halinde temyiz eden davalılara geri verilmesine 12.02.2020 gününde oybirliğiyle karar verildi.
