Tazminat miktarının belirlenmesi için değerlendirme kriterleri
Destekten Yoksun Kalma Tazminatı (DYKT), bir kişinin diğer bir kişinin ölümü ya da kaybolması nedeniyle maddi veya manevi açıdan destekten yoksun kalmasının telafi edilmesine yönelik bir hukuki kavramdır. Türk Medeni Kanunu’na göre, destekten yoksun kalma nedeniyle tazminat talebinde bulunmak isteyen kişinin, mahkemede belirli kriterleri kanıtlaması gerekmektedir. Bu makalede DYKT’nin belirlenmesi için değerlendirme kriterlerini inceleyeceğiz.
1. Destek Durumu: DYKT talep eden kişinin, ölen ya da kaybolan kişiden önceden düzenli olarak destek aldığını kanıtlaması gerekmektedir. Destek, maddi ya da manevi olabilir. Örneğin, düzenli olarak maddi yardım almak ya da dikkat, sevgi gibi manevi destekler elde etmek.
2. Destek Süresi: DYKT talebi için destek almanın belli bir süre boyunca devam etmesi gerekmektedir. Destek süresi, bireyler arasındaki ilişkiye, beklentilere ve mevcut kanunlara göre değişebilir. Genellikle destek süresinin en az 5 yıl olduğu kabul edilmektedir.
3. Ekonomik Kayıp: DYKT talep eden kişinin ölen veya kaybolan kişiden dolayı maddi zarara uğraması gerekmektedir. Ekonomik kayıp, maddi destek gelirinin kaybı, gelecekteki iş olanaklarının sınırlandırılması veya destek alınan kişinin sahip olduğu mal varlığının düşmesi şeklinde olabilir. Bu ekonomik kaybın belgelenmesi gerekmektedir.
4. Manevi Kayıp: DYKT talep eden kişinin, destek alınan kişinin kaybının neden olduğu manevi zararları kanıtlaması gerekmektedir. Manevi kayıp, acı, sıkıntı, üzüntü gibi duygusal etkileri içerebilir. Ancak, manevi kayıpların kanıtlanması zor olabileceğinden, mahkemeler genellikle daha kesin ve somut kanıtları tercih etmektedir.
5. Beklenen Yaşam Süresi: Tazminat miktarının belirlenmesinde, destek alınan kişinin beklenen yaşam süresi de dikkate alınmaktadır. Destek süresi, destek veren kişinin yaşam süresi tahmin edilerek hesaplanır. Buna göre, destek süresi ne kadar uzunsa, tazminat miktarı da o kadar yüksek olabilir.
6. Ekonomik Durum: DYKT talep eden kişinin ekonomik durumu da tazminat miktarının belirlenmesinde önemlidir. Ekonomik durum, tazminat miktarının hesaplanmasında bir parametre olarak kullanılabilir. Örneğin, zengin bir bireyin gelir kaybı, daha yüksek tazminat miktarı talep etmesine neden olabilir.
7. Genel Hukuki İlkeler: DYKT talebi için genel hukuki ilkeler de dikkate alınır. Tazminat miktarı belirlenirken, adalet, eşitlik ve denge ilkeleri gözetilir. Tazminat talepleri hakkında daha önceki mahkeme kararları da bir referans olabilir.
DYKT talep etmek için belirli kriterlerin yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu kriterler, destek durumu, destek süresi, ekonomik kayıp, manevi kayıp, beklenen yaşam süresi, ekonomik durum ve genel hukuki ilkeler şeklinde sıralanabilir. DYKT talepleri mahkemelerde hükme bağlanırken, somut delillerin sunulması ve mevcut yasalara uygun şekilde hareket etmek önemlidir."
